Van 21 juni tot en met 16 november kunt u in Stedelijke Museum Het Domein de expositie ‘Limburgs Atlantis – Een ander verhaal over de eerste boeren’ bezoeken.
De boeren van de Lineaire Bandkeramiek vestigen zich rond 5300 v. Chr. op de vruchtbare Limburgse lössgronden. Ze zijn onderdeel van een cultuur die zich in korte tijd in twee golven vanuit Centraal Europa verspreidt, van Polen tot het Parijse bekken. De wortels van deze boerenlevenswijze liggen in het Nabije Oosten. Daar werden zo’n 10.000 jaar geleden de voorlopers van onze huisdieren en gewassen gedomesticeerd.
lpac5syk3ghyjrrf8pj4frazl
Deze eerste boeren verschillen nadrukkelijk van de rondtrekkende inheemse jager-verzamelaars in deze streken. Ze verbouwen het land, hebben gewassen zoals emmer en eenkoorn en houden schapen, geiten, varkens en runderen. Bovendien wonen ze hun hele leven op één plek, in een dorp in grote boerderijen tot wel 35 meter lang. Deze werden gebouwd van zware eikenstammen die met een soort bijlen (dissels) uit het omringende bos werden gekapt. De cultuur is genoemd naar de kenmerkende bandvormige versiering op het aardewerk.
In grote delen van Europa vormt de bandkeramiek een breuk met het verleden. De veranderingen in levensstijl zijn enorm: in alles het begin van een nieuw tijdperk. Zo plotseling als ze kwamen zijn ze ook uit Zuid-Limburg verdwenen.
qu97koyhbrrvuf71ypope4mkq
Nieuw licht op oude boeren – een ‘Odyssee’ onderzoeksproject
Eind 2010 startte een nieuw onderzoeksproject, gefinancierd door OCW en NWO binnen het programma ‘Odyssee’, met als doel oud archeologisch veldonderzoek wetenschappelijk te analyseren en toegankelijk te maken. Het project neemt veertien ‘vergeten’ vindplaatsen van de bandkeramiek – opgegraven tussen 1925 en 2001 – opnieuw onder de loep. Dit levert nieuwe ontdekkingen op die ons beeld van de eerste boeren verder bijstellen, niet alleen voor het Graetheide-gebied, maar ook voor de overkant van de Maas bij Maastricht. Een belangrijke rol is weggelegd voor het RMO. Het museum groef als eerste naar bandkeramische nederzettingen en heeft de grootste collectie op dit gebied.
Na bijna een eeuw is de cirkel rond en presenteert Museum Het Domein de eerste resultaten van een nieuwe periode van onderzoek.
v39d4obbqg744nvfnvuucj5nj
Uit aardewerkanalyse is gebleken dat verschillende productietechnieken zijn gebruikt en dat beide Maasoevers vrijwel gelijktijdig werden bewoond. Herkomstonderzoek van het vuursteen toont netwerken en verschillen tussen nederzettingen.
Door de herinterpretatie van opgravingsgegevens is een meer gevarieerd en dynamisch beeld ontstaan van de nederzettingspatronen. Ook heeft het onderzoek meer inzicht gegeven in de geschiedenis van het archeologisch onderzoek.
Museum Het Domein presenteert tevens een aantal nieuwe LBK vondsten, recent opgegraven door RAAP Zuid-Nederland op het terrein Ligne dat op een steenworp afstand van het museum ligt.
pw619hkx5xjkku803xhmdp14v
