Donderdag 9 maart a.s. om 20:00 uur is Eva Crutzen in schouwburg De Domijnen te zien met haar show Spiritus.

Cabaretière Eva Crutzen trok volle zalen met haar eerste solovoorstelling Bankzitten. Met haar tweede voorstelling Spiritus is ze genomineerd voor de Neerlands Hoop. En toch: “Ik denk dat dat hele presteren niet gelukkig maakt.”

Hoe haal je het maximale uit het leven? Wanneer is het genoeg? Dat waren de centrale vragen van de cabaretvoorstelling ‘Bankzitten’, waarin Eva Crutzen de ‘sweet zone’ introduceerde: de fase tussen 25 en 35 jaar die de beste tijd van je leven heet te zijn – en daarmee de ondraaglijke druk met zich meebrengt om een Facebook-waardig leven te hebben. Zelf zit Crutzen midden in die fase. Ze is 29 en in de bloei van haar carrière. Ze studeerde in 2009 af aan de Frank Sanders Akademie en won een jaar later de publieksprijs op het Wim Sonneveld-concours. Haar eerste solovoorstelling belandde in de top 5 van beste cabaretvoorstellingen van het seizoen.

Iedereen wil ergens bij horen, dat is een oerbehoefte

En nu is er Spiritus: haar tweede voorstelling die gaat over de drang om ergens bij te willen horen. “Volgens mij is dat een oerbehoefte,” vertelt ze. “Iedereen wil ergens bij horen, of het nou de hockeyclub is of de studentenvereniging. Daar is ook niks mis mee, ik denk dat het iets is waar we ons veilig bij voelen. Ik kan het wel missen, het gevoel van samenzijn, iets hebben om op terug te vallen. Volgens mij zit daar een groot gedeelte van het geluk in – meer dan al dat presteren en zo.” De show kreeg net als haar eerste voorstelling lovende kritieken en werd genomineerd voor de Neerlands Hoop, een cabaretprijs die jaarlijks in september wordt uitgereikt. En o ja, Crutzen is ook nog knap als de girl next door, onafhankelijk en tegelijkertijd al jaren samen met haar vriend die iets creatiefs doet in de muziekscene – qua Facebook-profiel doet ze het niet slecht.

Geen ultiem recept

“En toch,” zegt Crutzen op een terras in Amsterdam-West, om de hoek bij haar nieuwe appartement (het achtste in pakweg een decennium), “ik denk dat het hoogst haalbare niet bestaat. Er is niet een recept van: als je het zo doet, dan haal je er alles uit. Volgens mij heeft het meer te maken met aandacht, dat je de dingen doet met aandacht en, zonder in clichés te willen vervallen, in het moment leeft. Dat je niet te veel bezig bent met wat je allemaal wil bereiken en wat er geweest is.” Maar ja, geeft ze onmiddellijk toe: “Dat is wel een struggle.”

Al wordt het minder. Bankzitten ging nog heel erg over de haast die ze had om te leven, deels ingegeven door haar fascinatie voor de dood. “Ja, dat is een thema dat me bezighoudt. Het feit dat de dood bestaat en dat het leven eindig is.” Dat heeft ongetwijfeld ook te maken met het droevige feit dat ze op haar elfde haar moeder verloor aan kanker en alleen overbleef met haar vader en broer. “Daar kwam een ontzettende haast vandaan. Maar dat gevoel heb ik nu minder, ik ben rustiger geworden. Het is nog geen gesloten hoofdstuk, maar ik voel minder haast. Ik had allemaal dingen die ik wilde bereiken, maar ik heb gemerkt dat als je die vervolgens bereikt, je dan helemaal niet per se gelukkiger bent of zo. Iedere keer is er wel weer iets nieuws. Ik ben nog steeds ambitieus hoor, en heb nog genoeg dromen en doelen. Maar ik begin te begrijpen dat de weg ernaartoe minstens zo belangrijk is. Ik heb iets meer berusting nu.” Iets meer vertrouwen ook. “Ja, maar de onzekerheid gaat nooit weg. Nog steeds heb ik het gevoel dat het elk moment weer voorbij kan zijn. Dat mensen me op een gegeven moment hebben gezien en de interesse weer naar iemand anders gaat. Die angst zit overal onder. Maar ik word er niet door verlamd. Voor de première van Spiritus vroegen mensen mij of de druk niet extra groot was omdat Bankzitten zo goed was ontvangen. Dat heb ik even zo gevoeld en daarna niet meer. Ik dacht: tja, als dit mislukt, fuck it. Dat verbaasde me zelf ook. Tijdens de première dacht ik echt: dit is het. Recensenten, schrijf erover wat je wilt, vind ervan wat je wilt. Dit is het beste wat ik nu kan maken voor de mensheid, tot ziens.”

Voor kaarten www.dedomijnen.nl/podium of 046-4524400.