Met een tevreden gevoel kijkt het college van B&W van Sittard-Geleen terug op het jaar 2019.
Door strikte begrotingskaders te hanteren is het financieel perspectief van de gemeente flink verbeterd.
Niet alleen was er in 2019 een overschot van 1,9 miljoen euro, maar de provincie besloot op basis van het gevoerde financieel beleid om de gemeente de toezichtvorm voor 2020 te versoepelen. Toch is het college er zich terdege van bewust dat al het goede nieuws van 2019 in het niet valt bij de gebeurtenissen die Nederland en de rest van wereld inmiddels geruime tijd in zijn greep houden en die ook zijn weerslag hebben op en in onze eigen gemeenschappen in Sittard-Geleen.
Sittard-Geleen was een van de eerste gemeenten in Nederland die te maken kregen met het coronavirus. Wekenlang stond onze gemeente in de top van Nederland als het ging om besmette inwoners. Met alle gevolgen van dien. Met veel zorg en grote betrokkenheid heeft het college meegeleefd met de coronaslachtoffers, hun familieleden en de mensen in de steden, wijken en dorpen die op een andere wijze last hebben van deze crisis.
Wat de gevolgen voor Sittard-Geleen zijn van de coronapandemie is moeilijk te voorspellen. Dat daarbij, zoals in de tweede programmarapportage staat, termen als ‘fors’ en ‘ingrijpend’ aan de orde zullen komen, staat buiten kijf. We gaan er van uit dat het Rijk alle gemaakte kosten zal vergoeden, dus daar is in de financiële stukken die vandaag naar de gemeenteraad zijn gestuurd geen rekening mee gehouden. Hoeveel van de inmiddels landelijk vrijgemaakte 566 miljoen euro onze gemeente ten deel valt, weten we nog niet. Evenmin is er een antwoord te geven op de vraag of dit voldoende zal zijn.
Feit is dat, naast het menselijk leed dat velen van onze inwoners getroffen heeft, ook maatschappelijk en economisch de gevolgen groot zijn. En dat op zijn beurt, heeft zijn weerslag bij de gemeentelijke diensten. De gevolgen van de coronacrisis zijn bij de gemeente dagelijks merkbaar, blijkt uit de tweede rapportage over 2020. Een toename van het aantal mensen dat een bijstandsuitkering aanvraagt, meer jongeren die hun werk verliezen en hulpverlening nodig hebben en de landelijke maatregelen om geen eigen bijdrage WMO te innen in april en mei, wat onze gemeente zo’n 120.000 euro scheelt. Maar ook de druk op de budgetten van de GGD neemt toe.
Naast deze financiële voorbeelden moeten zaken ook anders georganiseerd gaan worden. In ieder geval tijdelijk en misschien wel permanent. Bewonersinformatiebijeenkomsten kunnen niet meer op de vertrouwde wijze gehouden worden en de werkomgeving van een groot deel van de ambtenaren moet worden aangepast. De verminderde productievraag wereldwijd heeft invloed op de prijzen die betaald worden voor herbruikbaar afval. Prioriteiten bij onze handhavers verschuiven.
Het college van B&W kiest ervoor om de normale werkzaamheden zo veel als mogelijk door te laten gaan. Dit betekent dat de gemeente waar mogelijk de geplande projecten door laat gaan en investeert waar anderen nu pas op de plaats maken. Juist in deze tijd is het aan overheden om de economie op gang te brengen of houden (anticyclisch investeren). Dankzij de solide basis die er is en de discipline die we ons eigen gemaakt hebben, kunnen we dat ook daadwerkelijk doen.
Bovendien kan de gemeente dat, zo is de verwachting, met een sluitende begroting en –ondanks tegenvallers (naast corona ook bijvoorbeeld jeugd en WMO) – zonder dat de algemene reserve er onder lijdt. Sterker nog, die neemt volgens de doorrekeningen toe met bijna 2,2 miljoen euro in het jaar 2023.
