Het Groene Net: belangrijk en waardevol project; verbeterpunten toepassen

De opgedane ervaringen bij de ontwikkeling van Het Groene Net in de afgelopen jaren zijn cruciaal voor de verdere uitrol van het warmtenet.

Door die verbeterpunten vanuit HGN Noord te gebruiken bij de toekomstige ontwikkeling van HGN Zuid ontstaat er een goede basis om uiteindelijk een ‘belangrijk en publiek waardevol project’ te realiseren.

Dat concludeert Bureau Berenschot in het onderzoeksrapport naar de eerste periode van warmtenet Het Groene Net (HGN). Berenschot stelt vast dat zaken weliswaar anders hadden kunnen worden besloten, maar dat de gemeente daarbij steeds verantwoord heeft gehandeld. De verbeterpunten liggen op het gebied van risicomanagement, governance en verstrekking van informatie.

Het college onderschrijft de aanbevelingen die in het rapport staan en heeft aangekondigd binnen enkele maanden met voorstellen te komen hoe die aanbevelingen uit het onderzoek worden opgepakt.

Volgens wethouder Judith Bühler (deelnemingen) is het belangrijk iets te doen met de lessen die uit het onderzoek te trekken zijn. ,,We moeten nu vooral niet blijven terugkijken, maar leren van de zaken die in de beginjaren beter hadden gekund en daar in de toekomst van profiteren.”

Haar collega Kim Schmitz (duurzaamheid) vult aan: ,,Gaandeweg hebben we als college van B&W moeten vaststellen dat de praktijk weerbarstiger was dan de theorie. Er zijn keuzes gemaakt die we met de wetenschap van vandaag anders zouden maken. Pionieren is niet gemakkelijk. Dat blijkt maar weer. Maar ik ben blij dat Berenschot vaststelt dat Het Groene Net een belangrijk en waardevol project is en daarmee een ontwikkeling om mee door te gaan.”

Managementadviesbureau Berenschot heeft, na een besluit van het college eind 2019 en met instemming van de gemeenteraad, onderzocht welke lessen er getrokken kunnen worden op het gebied van financiën en beheersing. Doel van het onderzoek was te leren van die eerste fase van HGN. Toen was al duidelijk dat de financiële doelen niet haalbaar zouden zijn. Ook heeft de gemeente op het gebied van bedrijfsvoering al aanpassingen doorgevoerd.

Uit het onderzoek blijkt dat er meer strategische samenhang nodig is voor de ontwikkeling van HGN, waarbij onderscheid gemaakt moet worden tussen de ontwikkel- en operationele fase. Ook adviseert Berenschot om de sturing en governance van het project te verbeteren, waarbij één wethouder bestuurlijk verantwoordelijk is voor het project. Dat levert ook een bijdrage op aan de noodzakelijke verbetering van de informatievoorziening aan de gemeenteraad.

Ook concludeert Berenschot dat de financiële doelen zoals het generen van eigen vermogen en verkoopwaarde en het maken van uitkeerbare winst niet zijn gehaald. In de financiële administratie van de gemeente wordt daarom geadviseerd permanent aandacht te hebben voor de financiële waardering van de aandelen die te maken hebben met HGN. Verder adviseert Berenschot een onafhankelijke second-opinion uit te voeren voor de uitbreiding van HGN Zuid waarbij nadrukkelijk wordt aangegeven wat die uitbreiding oplevert.

Met dat in het achterhoofd constateert het bureau dat ‘er voor het zuidelijk deel van het Groene Net een goede basis lijkt te liggen om te komen tot een succesvolle ontwikkeling’.

Zoals te doen gebruikelijk bij dit soort onderzoeken heeft het college van B&W van Sittard-Geleen de onderzoeksresultaten aangeboden aan de raadscommissie Begroting en Verantwoording.

Het Groene Net is een warmtenet, aangelegd op initiatief van de gemeente Sittard-Geleen. Op dit moment worden huizen, kantoren en andere gebouwen in Sittard Centrum-West van warmte voorzien. De bedoeling is om HGN in de toekomst uit te breiden naar andere gebieden in de gemeenten Sittard-Geleen, Beek en Stein (HGN Zuid).

De exploitatie van HGN is in handen van een aparte bv. Daarnaast is er ook nog een bv gericht op het ontwikkelen van de niet aangelegde onderdelen. De gemeente Sittard-Geleen is via Mijn Streekwarmte B.V. voor 35 procent eigenaar van de HGN BV en voor 50 procent van de ontwikkel-bv. De andere aandeelhouder is Ennatuurlijk B.V.