Uw stem telt ook voor het Raadgevend Referendum

Op 21 maart brengt u niet alleen uw stem uit voor de gemeenteraadsverkiezingen 2018. Er is die dag ook een raadgevend referendum.

Er is die dag ook een raadgevend referendum en beslist u of voor of tegen de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) 2017 bent. Maar wat houdt die wet precies in?

De Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv 2017) gaat over het werk van de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten: wat zijn hun taken, welke middelen mogen ze daarvoor inzetten en hoe is het toezicht geregeld? De wet geldt zowel voor de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) als voor de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Hun opdracht is om de veiligheid en de democratische rechtsorde te helpen beschermen door het verzamelen en analyseren van informatie. Denk daarbij aan dreigingen en risico 's voor de samenleving en voor vredesoperaties, en aan (internationaal) terrorisme. Dat geldt voor de AIVD, maar ook voor de MIVD voor zover de krijgsmacht daarbij betrokken is of kan raken.

De nieuwe wet vervangt de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 (Wiv 2002). Deze wet is volgens de regering op een aantal punten verouderd. Zo zijn meer mensen internet gaan gebruiken en heeft vrijwel iedereen een smartphone. In 2002 verliep de internationale telecommunicatie voor het merendeel door de lucht, via de ether. Inmiddels communiceren we wereldwijd grotendeels via glasvezel- of koperkabels. Mobiele telefoons, laptops en andere apparaten maken contact met modems of zendmasten, die vervolgens informatie doorgeven over de kabel. Onder de huidige wet mogen de AIVD en de MIVD deze kabelgebonden communicatie slechts beperkt onderscheppen. Een belangrijke wijziging in de Wiv 2017 is de verruiming van hun bevoegdheden op dit gebied.

Door de verruiming van hun bevoegdheden kunnen de AIVD en de MIVD onder de nieuwe wet kabelgebonden communicatie breder onderscheppen dan nu. Dat kan ertoe leiden dat er bij de diensten ook gegevens terechtkomen over personen die niet kwaadwillend zijn. In dit verband wordt in het publieke debat soms van een ‘sleepnet ' gesproken en wordt de wet zelf ook wel ‘Sleepwet ' genoemd. De diensten mogen deze communicatie echter niet volledig ongericht onderscheppen. Ze mogen alleen gegevens verzamelen met een bepaald doel en moeten niet-relevante gegevens zo snel mogelijk vernietigen. Om ervoor te zorgen dat dit zorgvuldig en rechtmatig gebeurt, wordt het onafhankelijk toezicht op het werk van de diensten uitgebreid.

De nieuwe wet vergroot het bereik van de diensten en daarmee de mogelijkheid dat er inbreuk wordt gemaakt op de privacy van burgers. Door een pakket aan extra waarborgen, zoals een uitgebreider onafhankelijk toezicht op de diensten, probeert de wet een balans aan te brengen tussen het belang van de nationale veiligheid en de privacy van individuele personen. Het publieke debat richt zich op de vraag of die balans goed is gekozen.

Meer informatie vindt u op de website referendum-commissie.nl .