18 kilometer koelpijpen onder de nieuwe ijshal

Onder de nieuwe ijshal van Glanerbrook ligt een indrukwekkend netwerk van 18 kilometer koelpijpen. Wat komt er eigenlijk allemaal kijken bij de aanleg van zo’n technisch hoogstandje?

MetSittardGeleen.nl sprak met de bouwteams van dit bijzondere project!

Er zijn steeds minder ijsbanen in Nederland. Het is dan ook bijzonder dat we nu op Sportpark Glanerbrook een nieuwe ijshal bouwen. “Zo’n project komt maar één keer in je loopbaan voorbij”, denkt uitvoerder Joop Rulkens van Equans. “Wij komen hier al 20 jaar om de machinekamer voor de ijsinstallatie te onderhouden. Dat we nu samen met SPIE de nieuwe ijshal mogen bouwen, is fantastisch!” Projectmanager Libert Huinen van SPIE is ook enthousiast over de samenwerking: “Op 4 november zijn we gestart met het leggen van de koelpijpen in de ijshal. In totaal 18 kilometer aan stalen buizen! Als die er allemaal in liggen, zal dat een indrukwekkend gezicht zijn. De moeite waard om hier begin december een keer naar te komen kijken. “Hierna krijg je nooit meer de kans dit te zien.”

IJskoud beton

Want op 19 december gaat er beton over de koelpijpen heen. “Dat beton storten we in één keer, om scheuren te voorkomen”, vertelt Libert. “Net vóór de kerstvakantie. Zodat er de eerste dagen niemand op hoeft en het rustig uit kan harden.” Daarna wordt het beton wit geschilderd en komen er logo’s en de lijnen van het ijshockeyveld op. Die zijn straks door het ijs te zien. De koelpijpen gaan ervoor zorgen dat er ijs is. “Hier gaan we natuurlijk koudemiddel (CO₂) doorheen pompen, met een temperatuur van -12 graden”, legt Joop uit. Op de koelpijpen komt netwapening (een rooster van staaldraad) en een dun laagje beton. “Zo dun mogelijk, zodat er zo min mogelijk energie (kou) verloren gaat.” Ook bovenop zal het beton nog ijskoud zijn: rond de -7 graden. Een laagje water erop en je hebt een mooie ijsbaan waar het hele jaar door op geschaatst kan worden.

Afbreken, bouwen én openblijven

“Dat is ook afgesproken met de gemeente”, vertelt Libert. “Tijdens de vernieuwbouw moet er altijd zwemwater en schaatsijs zijn. Om dat voor elkaar te krijgen, moeten we alle werkzaamheden goed plannen en op elkaar afstemmen.” SPIE maakt alle installaties die de temperatuur, luchtkwaliteit en ventilatie in Sportpark Glanerbrook regelen. “Van de wifi tot en met het zwemwater. Wij hebben Equans gevraagd ons te helpen bij het maken van de koelinstallatie. Binnen het bouwteam werken we goed samen. En op de bouwplek helpen we elkaar, zodat iedereen vooruit kan met zijn werk.”

Heel veel handwerk

Libert geeft een voorbeeld: “Als wij de koelpijpen gaan leggen, zijn ze ook onder het dak van de ijshal bezig. Met kabelgoten, brandmeldinstallaties, de lampen en sterren die hier komen te hangen.” “Het leggen van de koelpijpen is op zich niet moeilijk”, vertelt Joop. “Maar het zijn wel heel veel buizen van 12 meter: 3 keer een vrachtwagen vol. Die moeten we allemaal van buiten naar binnen dragen, naar de vloer van de ijshal die 10 meter lager ligt. Daar zijn steeds 4 mensen voor nodig. Want als een buis doorbuigt is hij niet meer te gebruiken. Daarna gaan lassers al die buizen aan elkaar lassen. Met in totaal 2.500 lasnaden! Dat is allemaal handwerk. En iedere lasnaad moet goed zijn, want er komt straks grote druk (24 bar) op de buizen te staan. Of de buizen niet lekken, goed liggen en de druk aankunnen, gaan we ook nog testen. Dát is eigenlijk nog de grootste uitdaging: alles vóór 19 december erin én getest krijgen.”

Iedere 10 cm een buis

Hoe gaat het straks werken? Een koelinstallatie in de machinekamer brengt vloeibaar CO₂ op de juiste temperatuur. Het koudemiddel wordt met twee grote pompen naar de ijsbaan en weer terug gepompt. Dat gaat via een grote verdeelbuis aan de korte kant van de baan. Hierop gaat Equans 302 dunne buizen (16 mm) aansluiten: om de 10 cm een buis. Mallen gaan ervoor zorgen dat iedere buis precies op de juiste plek komt. Al die buizen gaan heen en weer over de volle lengte van de baan (60 meter). Heen voert de buis het koudemiddel aan. Dat geeft kou af aan het beton. Aan de overkant maakt de buis een bocht. Daarna gaat het koudemiddel terug naar de koelinstallatie die het opnieuw ijskoud maakt.

Strak en vlak

Om mooi strak ijs te krijgen, is een vlakke vloer belangrijk. “Dat begint al bij de ondervloer. Als die scheef ligt, bouw je scheef verder.” Een goede ijsvloer bestaat uit meerdere lagen. Helemaal onderin ligt vloerverwarming. Om bevriezing en naar boven drukken van de grond te voorkomen. Daarop ligt een ruwe betonvloer. Daarop komt de isolatie en de ondervloer. Die moet helemaal vlak zijn. Daarop gaan we nu de buizen leggen. Alles en iedereen staat klaar.”