Het kan u onmogelijk zijn ontgaan: deze maand is er zeer veel aandacht voor de bevrijding van Limburg, die in september 1944 begon.
Ooggetuigenverslagen worden met het verstrijken van de jaren steeds zeldzamer. De nu 80-jarige André Schlössels, jongste van een gezin met tien kinderen, woonde tijdens die spannende dagen in Einighausen. Het Sittardse kerkdorp werd op maandag 18 september 1944 bevrijd door de Amerikanen. Voor het zover was waren de laatste oorlogsdagen bange dagen, zo herinnert Schlössels zich. Einighausen werd door de Duitsers, die vanuit België over de Bergerweg terugtrokken richting Heimat, als tussenstop gebruikt.
Schlössels haalt een spannende herinnering over de komst van de Amerikanen op: “Wij woonden in een huizenblok bestaande uit twee gezinswoningen. Een van deze woningen was uitgevoerd als boerderijwoning met erf en bijbehorende stallen en schuur. Het gezin waar ik toe behoorde woonde in het huis gelegen aan de straatzijde en bestond uit vader, moeder en tien kinderen. In de boerderijwoning woonden een oom en een tante (broer en zus van mijn vader). Om de oorlog met deze hele familie zo veilig mogelijk door te komen, had mijn vader besloten om in de huisweide een schuilkelder te bouwen. Deze kelder werd in 1943 door mijn vader, zijn broer en met hulp van mijn twee oudste broers gebouwd en heeft de nodige keren als veilig heenkomen dienst gedaan.”
“In de late namiddag van bevrijdingsdag kwamen twee Amerikaanse soldaten naar onze schuilkelder toe, hier naar toe verwezen door iemand woonachtig bij ons in de straat. Zij waren blijkbaar getipt dat er zich in ons woonhuis nog Duitse soldaten bevonden. Mijn vader en oom werd in Engelse bewoordingen duidelijk gemaakt dat zij mee moesten komen. Beiden liepen met de soldaten mee naar het erf van de boerderij. Daar werd hun gevraagd welke de toegangsdeur was van ons woonhuis. Aan de soldaten werd duidelijk gemaakt welke deur dat was. Daarop werden onmiddellijk door de Amerikaanse soldaten schoten gelost op de aangewezen deur.”
“Mijn vader en broer maakten dat ze weg kwamen en renden terug naar de schuilkelder. Maar, aangezien de Amerikaanse soldaten meer informatie wilden hebben over de inrichting van ons huis, werden zij teruggehaald om opnieuw zo goed en zo kwaad als het ging verdere aanwijzingen te geven. De buitendeur werd geforceerd en aangekomen op de gang werden schoten gelost op de kelderdeur die daarop ook werd geforceerd. Toen bleek dat zich tien Duitse soldaten schuilhielden in de huiskelder. Een voor een zijn zij ter plekke gevangen genomen en afgevoerd. Op het erf van de boerderij werden ook hun persoonlijke bezittingen – horloge, ring etcetera – afgenomen. Dit laatste heeft bij mijn moeder een grote indruk achtergelaten.”
Tastbaar
“Geweren, munitie werd door de Amerikaanse soldaten meegenomen. De geweren werden onklaar gemaakt door deze kapot te slaan tegen een Amerikaanse tank die aan de straatzijde van ons huis was opgesteld. Deze gebeurtenis is later in ons gezin nog vaak ter sprake gekomen en vele jaren na de bevrijding waren er nog steeds tastbare herinneringen aanwezig in de vorm van de kogelgaten in de achterdeur van onze woning en de schuilkelder in onze huisweide. Ook onder de toenmalige bewoners van Einghausen was dit een bekend verhaal.”
Bijschrift foto: Het echtpaar Zef en Lies Schlössels-Ritzen met hun 10 kinderen ter gelegenheid van hun 25-jarig huwelijksfeest. André Schlössels, de jongste telg van het gezin, staat in het midden. Fotograaf onbekend.
