Kansarme mensen met een uitkering worden nauwelijks aan een baan geholpen door de Participatiewet uit 2015, hoewel dat nu juist de bedoeling was.
Voor mensen die in de bijstand zitten, is er amper verschil. Jonggehandicapten die kunnen werken komen vaker aan een baan, maar hun inkomen gaat erop achteruit. Ze werken vaak in deeltijd of hebben vaker een tijdelijke job.
De doelstellingen van de Participatiewet zijn nauwelijks behaald, is het kritische oordeel van het Sociaal en Cultureel Panbureau (SCP) na onderzoek. Zo daalde ook de kans op werk voor mensen die geen recht meer hebben op de sociale werkvoorziening.
De tegenvallende resultaten zijn onder meer te wijten aan opstartproblemen bij de gemeenten, die er door de wet taken bij kregen. De gemeenten moesten daaraan wennen, aldus het SCP.
Verder worden gemeenten geprikkeld om hun inspanningen bewust te richten op de kansrijkste groepen en die aan een baan te helpen. Want als zij op uitkeringen besparen, mogen ze het restant houden en vrij besteden.
Daarnaast blijken “aannames in de wet niet te kloppen met de praktijk”. Zo is niet iedereen in staat om te werken en heeft de overgang van verschillende wetten naar één Participatiewet het niet eenvoudiger gemaakt. Ook wordt een deel van de beoogde mensen niet bereikt, hoewel dat allemaal wel was verwacht.
Van werkgevers blijkt een meerderheid niet op de hoogte van regels en middelen om mensen met een arbeidsbeperking aan te nemen, zoals subsidies of een proefplaatsing. Een derde van alle werkgevers heeft mensen uit de doelgroep in dienst, maar deze groep is sinds de invoering van de Participatiewet niet gegroeid.
De Participatiewet had het voor werkgevers overzichtelijker en makkelijker moeten maken om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. Daarmee verdwenen de Wet werk en bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en een groot deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong).
CNV noemt de Participatiewet in een reactie “faliekant” mislukt. De bond pleit ervoor dat de sociale werkvoorziening weer in het leven wordt geroepen. “Kabinet én werkgevers moeten daarnaast de handen ineens slaan om overige arbeidsgehandicapten en bijstandsgerechtigden snel aan het werk te krijgen”, aldus CNV-bestuurder Jelle Berg.
