Onderzoek naar soorten en aantallen vis middels vis-DNA

Waterschap Roer en Overmaas neemt dit voorjaar deel in een onderzoek naar een innovatieve manier om via 'vis-DNA' in het water te monitoren hoeveel en welke soorten vis zich in beken en rivieren bevinden.

De vistrap bij de ECI-centrale in de Roer bij Roermond is één van de testlocaties. Dit gebeurt in samenwerking met KWR Watercycle Research Institute (projecttrekker), de waterschappen Aa en Maas en Brabantse Delta (Noord-Brabant), onderzoeksbureau Witteveen & Bos, Milieuadviesbureau ATKB en de firma Baseclear.

"We verwachten dat environmental DNA (eDNA) een betrouwbare en goedkopere manier is om vistrek te monitoren. Bovendien is het een visvriendelijke manier, omdat we geen vissen meer hoeven te vangen. Vissen laten sporen van DNA achter in het water via ontlasting, slijm of huidschilfers. Die kunnen we tot twee weken later nog opsporen. Het is een moderne, effectieve en innovatieve technologie", aldus Harry Tolkamp, strategisch beleidsadviseur bij Waterschap Roer en Overmaas. Vismonitoring is verplicht om de waterkwaliteit van beken en rivieren in kaart te brengen. Nu wordt vistrek in kaart gebracht door vissen te vangen en de gegevens handmatig te verwerken. "We verwachten dankzij de methode van vis-DNA in het water op een goede, kosteneffectieve manier in kaart te kunnen brengen of en hoe vissen worden belemmerd bij hun trek door rivieren. Daarnaast testen we de effectiviteit van aangelegde vistrappen. Met deze informatie kunnen we ons waterbeheer verder verbeteren."

Het vis-DNA in het water wordt opgespoord aan de hand van watermonsters en DNA-analyse op verschillende plaatsen in de Roer, zowel bovenstrooms als benedenstrooms van de ECI-vistrap. Het waterschap is van mening dat de vistrap bij de ECI-centrale in de Roer een ideale testlocatie is. "Sinds de bouw van de vistrap in 2009 hebben vrijwilligers tot en met 2015 dagelijks de vissen gemonitord. Dat heeft een enorme hoeveelheid kennis opgeleverd over de visstand en vismigratie in de Roer. Hierdoor is de ECI een zeer geschikte locatie om de eDNA-techniek betrouwbaar te ijken", aldus Tolkamp.

Waterschap Roer en Overmaas draagt 25.000 euro bij aan het project. De totale projectkosten bedragen 225.000 euro. De resultaten worden medio 2018 verwacht. Deze activiteit is mede gefinancierd uit de Toeslag voor Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI's) van het ministerie van Economische Zaken.