‘Als we niets doen, slibben onze binnensteden dicht’

“Het vergroenen van stadslogistiek door bijvoorbeeld het invoeren van een zero-emissiezone voor bestel- en vrachtauto’s is een eerste stap. De echte oplossing is minder kilometers door het bundelen van goederenstromen. Ieder bestelbusje dat gedeeltelijk leeg in de binnenstad rijdt is er een teveel”, aldus Walther Ploos van Amstel, landelijk expert stadslogistiek, tijdens de Inspiratietafel “Stadslogistiek van de Toekomst” op de jaarlijkse horecavakbeurs BBB Maastricht.

De logistieke stromen in onze binnensteden nemen tot 2035 met 19% toe, terwijl de ruimte in onze binnensteden schaarser wordt en de druk dus groter. We willen winkelen, recreëren, steeds vaker ook wonen en werken in de binnenstad én meer ruimte voor de fiets en voetganger. Die activiteiten concurreren met elkaar. Daarom ligt er een enorme opgave voor overheden, binnenstadondernemers, logistiek ondernemers en burgers om binnensteden aantrekkelijk te houden.

“Als we niets doen, slibben onze binnensteden dicht”, zegt tafelgast Van Amstel. Hij is lector Citylogistics Hogeschool van Amsterdam en voorzitter van de landelijke stuurgroep Steden en Ruimte van Topsector Logistiek. Landelijk KHN-bestuurder John Paulus waarschuwde dat de aantrekkelijkheid van binnensteden in het geding is als de goederenstromen niet anders georganiseerd worden. Hij ziet kansen met hulp van digitalisering: “Als een horeca-ondernemer beter in beeld heeft hoe vaak hij bestelt, zal hij inzien dat minder vaak bestellen en zich gebundeld laten beleveren, ook kosten spaart”. Kim Hollands is bijna oud-directeur van Hanos Maastricht en nam op persoonlijke titel als ervaringsdeskundige deel. “Horecaleveranciers hebben systemen waarmee ze goed kunnen voorspellen wat klanten bestellen. Daarmee kunnen zij zorgen voor een betere afstemming.” Zij denkt dat het splitsen van de belevering in bulkgoederen en vers, bulk 1 keer per week, vers hooguit 1 keer per dag, een tweede stap naar minder kilometers is.

Tijdens de inspiratietafel kwam ook het belang van samenwerking tussen horecaondernemers én tegelijkertijd die tussen horecaondernemers, leveranciers én overheid, naar voren in het terugdringen van het aantal kilometers. Horeca-ondernemers in de Koestraat in Maastricht laten zich al sinds april 2023 niet meer op vrijdag beleveren, waardoor leveringen meer gebundeld worden. Bijkomend voordeel: de terrassen kunnen eerder open en vrijdag is een van de drukste dagen in de week. Het betekent ook dat de ondernemers meer omzet kunnen draaien.

Andere mogelijke oplossingen die aan de orde kwamen: het samen inrichten van een magazijn in de eigen buurt waar goederen gebundeld aankomen en het gezamenlijk afvoeren van afval of door horecaleveranciers. Een veelgehoorde oplossing bestaat al: stadshubs aan de rand van de stad waar allerlei goederen worden beleverd en gebundeld naar binnenstadondernemers worden gebracht met elektrisch vervoer en/of e-cargobikes. Meer gebruik maken van regionale leveranciers draagt ook bij aan minder kilometers. Nu vraagt een gemiddelde maaltijd 33.000 kilometer vervoer.

De Inspiratietafel “Stadslogistiek van de Toekomst” was een initiatief van Zuid-Limburg Bereikbaar i.s.m. Koninklijke Horeca Nederland & Regionaal Voedselsysteem Limburg. Aanleiding is de invoering van de zero-emissiezone in Maastricht per 1-1-2025.