De Maatregel Inrichting Stelselmatige Daders
Sinds 1 oktober 2004 is de Maatregel Inrichting Stelselmatige Daders (de ISD-maatregel) van kracht. Voor de invoering van de ISD-maatregel bestond de SOV-maatregel. SOV is de afkorting voor: 'Strafrechtelijke Opvang Verslaafden'.
De ISD-maatregel heeft als doel het terugdringen van ernstige criminaliteit door stelselmatige daders.
Blijkens de parlementaire geschiedenis is de ISD-maatregel bedoeld als alternatief voor de gevangenisstraf. Met de maatregel wordt beoogd de vicieuze cirkel van vastzitten, vrijkomen en terugvallen waardoor men weer vast komt te zitten, te doorbreken en is bedoeld als 'allerlaatste kans voorziening'.
Voorwaarden ISD-maatregel veelplegers
De volgende voorwaarden gelden voor het opleggen van de ISD-maatregel:
- De verdachte pleegde een misdrijf waarbij de politie de verdachte voorlopig mag vasthouden.
- De verdachte is minimaal 3 keer veroordeeld in 5 jaar tijd.
- De verdachte brengt de veiligheid van anderen in gevaar.
De ISD-maatregel kan vanwege de effectiviteit minimaal voor de duur van één jaar worden opgelegd. De maximale duur waarvoor de maatregel kan worden opgelegd bedraagt twee jaar. Het besluit van de rechter om een ISD-maatregel op te leggen is dermate ingrijpend dat in de wet is opgenomen dat alleen de meervoudige kamer hierover mag beslissen. De rechter beslist mede op basis van een voorlichtingsrapport en het advies van de reclassering.
Vanwege het ultimum remedium karakter van de ISD-maatregel, bekijkt de rechter eerst welke eerdere straffen en/of maatregelen zijn opgelegd, maar waarmee het gewenste resultaat niet is bereikt. Ook betrekt de rechter in het oordeel het verband tussen de onderliggende problematiek en de kans op recidive.
Zoals in de praktijk blijkt, kan een ISD-maatregel ook worden opgelegd voor relatief 'lichte' misdrijven. Het nieuwe feit wordt immers geplaatst in het licht van de stelselmatigheid van de verdachte. Het veelvuldig plegen van bijvoorbeeld winkeldiefstallen kan er dus toe leiden dat men in aanmerking komt voor een ISD-maatregel. Een veel gehoord bezwaar is dat de duur van de ISD-maatregel in het licht van het vergrijp disproportioneel zou zijn.
In de aankomende jaren komen naar verwachting meer criminelen in aanmerking voor de ISD-maatregel. Dit komt door een aanscherping van de Richtlijn voor strafvordering meerderjarige veelplegers. van het Openbaar Ministerie.
Verzoek opheffing ISD-maatregel
Indien de ISD-maatregel is opgelegd door de rechter, heeft de 'stelselmatig dader' recht op een tussentijdse beoordeling van de zaak. Hier zal de rechter kijken welke behandeling er wordt gekregen en of een eventuele opheffing van de ISD tot de mogelijkheden behoort. Een verzoek tot opheffing van de ISD-maatregel kan na zes maanden na aanvang worden gedaan. De tussentijdse toets zal plaatsvinden bij de rechtbank die in eerste aanleg bevoegd was om over de strafzaak te besluiten. Het is zeker zinvol om zo'n verzoek in te dienen, zeker wanneer de gestrafte het gevoel heeft dat hij inmiddels goed geholpen is of wanneer de gestrafte absoluut geen begeleiding krijgt c.q. een juiste behandeling ondergaat.
In de jurisprudentie zijn verschillende gevallen te zien waarbij een dader is veroordeeld tot een ISD-maatregel, maar hier een succesvolle tussentijdse opheffing van vraagt.
Wilt u meer weten over dit onderwerp, neem dan contact op met de strafrechtspecialisten mr Ellen Frins of mr Phil Boonen van KampsVanBaar Advocaten .
