Op aantal plekken weinig tijd over voor actie tegen overstromingen
28 mrt 2023, 7:00 • Nieuws
zee door <a href="https://pixabay.com/nl/users/dimitrisvetsikas1969-1857980/?utm_source=link-attribution&amp;utm_medium=referral&amp;utm_campaign=image&amp;utm_content=7776715" target="_blank">Dimitris Vetsikas</a> via Pixabay
De kans op overstromingen door zeespiegelstijging wordt in de komende dertig jaar op diverse plekken wereldwijd tien keer zo groot.
Om dat te voorkomen moeten beleidsmakers snel ingrijpen, signaleren onderzoekers van onder meer de Universiteit Utrecht, kennisinstituut Deltares en Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ).
De kwetsbaarste gebieden zijn in Centraal-Amerika, Zuid-Europa, Zuid-Afrika en delen van Azië en Australië. Ook de kleine eilanden in de Stille Oceaan krijgen het zwaar te verduren, vertelt onderzoeker Tim Hermans van de Universiteit Utrecht. “Op dat soort plekken komen nu niet zulke extreme waterstanden voor en is er geen bescherming tegen situaties waarin de waterstand toch ineens veel hoger is.” Dat terwijl klimaatverandering wel leidt tot een stijging in de zeespiegel – en dus een hogere waterstand.
Ons land is relatief goed voorbereid. “In Nederland zit meer variatie in de extreme waterstanden. Hier zien we soms waterstanden van 3 meter of hoger”, zegt Hermans. “Onze kustbescherming is daarop ingericht.” Wel neemt ook hier in de toekomst de kans op overstromingen toe. Overigens zijn in de berekeningen onzekerheden meegenomen. Zo kan het zijn dat de zeespiegel sneller stijgt dan gedacht.
De onderzoekers hebben vijfhonderd plekken geanalyseerd. Met hun nieuwe methode konden de onderzoekers uitrekenen wanneer een gebied te maken krijgt met een hogere kans op overstromingen. “Zo kunnen beleidsmakers zien hoeveel tijd ze nog hebben.” Om een land daadwerkelijk voor te bereiden op de hogere zee, bijvoorbeeld met dijken of stormvloedkeringen, is immers veel tijd nodig, benadrukt hij.
De meest recente berekeningen over de zeespiegelstijging uit de rapporten van het VN-klimaatpanel IPCC zijn meegenomen. Hoe snel de zeespiegel stijgt is echter nog wel afhankelijk van hoeveel de aarde opwarmt. De onderzoekers hebben daarom gekeken naar twee scenario’s van klimaatverandering: een ernstige situatie en eentje waarin de opwarming van de aarde beperkt blijft tot minder dan 2 graden aan het einde van deze eeuw. “Maar voor de komende dertig jaar maakt dat niet veel verschil, de zeespiegelstijging is in beide scenario’s ongeveer gelijk”, zegt Hermans. “Sommige plekken hebben dus hoe dan ook een probleem.”
Sowieso nemen bij allebei de scenario’s de kansen op overstromingen naarmate de tijd verstrijkt steeds meer toe. “Maar hoe snel deze kans toeneemt, daar hebben we nog invloed op”, stelt Hermans. “Dat is afhankelijk van uitstoot van broeikasgassen in de toekomst.” Het onderzoek is donderdag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Climate Change.
