Schoolpsycholoog ziet vaker stress en faalangst bij eindexamens

Middelbare scholieren hebben vaker last van stress en faalangst bij de eindexamens dan voorheen.

Dat ziet schoolpsycholoog Marije Zwart van het Nederlands Instituut voor Psychologen. Volgens haar spelen de coronajaren daarin mee, maar is ook de druk hoog vanuit met name de ouders op kinderen om goed te presteren.

Donderdag zijn op de middelbare scholen in ons land de centraal schriftelijke eindexamens begonnen. Zwart werkt op het Cals College in Nieuwegein en ziet dat leerlingen problemen ondervinden op school. “We zien dat er veel meer gebruik wordt gemaakt van de stress- en faalangsttraining die we op school aanbieden. Overigens niet alleen in de eindexamenklassen, maar al in de brugklas.”

De coronatijd, waarin scholieren veel lessen hebben gemist, helpt daarbij niet mee, vermoedt de psycholoog. “Sommige leerlingen missen bepaalde basisvaardigheden, bijvoorbeeld omdat ze moeite hadden met de onlinelessen”, vertelt ze. “Ze weten dat het halen van hun examen moeilijk wordt. Dat werkt niet echt motiverend en leidt tot stress.”

Ook merkt Zwart dat scholieren soms moeite hebben zich te concentreren. “De onlinelessen waren korter, waardoor ze minder lang hun aandacht erbij hoefden te houden. Dat moet je nu weer opbouwen.” Het lijkt er volgens haar op dat leerlingen de gezelligheid die ze door het thuiswerken in de coronatijd hebben gemist, nog steeds aan het inhalen zijn. “Je merkt dat er meer wordt gekletst, het is onrustiger in de klas.”

Desondanks gelooft de psycholoog in de veerkracht van de kinderen. “Het afgelopen jaar was er weer gewoon onderwijs. Ik heb dan ook goede hoop dat de leerlingen zich hebben herpakt.”

De komende examenperiode wordt volgens Zwart een soort “D-Day” voor scholen. Dit jaar gelden er geen uitzonderingen meer voor de examens in het voortgezet onderwijs, waardoor het voor scholen extra spannend is hoe het slagingspercentage zal uitvallen, zegt de psycholoog. “Je ziet dat scholen hun leerlingen in coronatijd toch iets kansrijker hebben geadviseerd. Daardoor kan het zijn dat leerlingen boven hun niveau werken.”

Dat laatste helpt volgens Zwart ook niet mee bij de stressgevoelens van kinderen. “En daarbij zien we de laatste jaren, ook al voor corona, dat ouders het belangrijk vinden dat hun kind een zo hoog mogelijke opleiding volgt.” Ze roept ouders dan ook op meer begrip te tonen als hun kind fouten maakt, blijft zitten of een examen niet haalt. “Het is fijn als ouders hun kind steunen, juist tijdens de examenperiode. Door te zeggen: wat er ook gebeurt, we staan achter je.”