Van KUL pès KULTUUR - Doeve, jeugherinnering en aeve euver gister

Van KUL pès KULTUUR, ein sjtökske Zittesj van John Hertogh veur uch - Jaorgank 9 nómmer 17 - 7 oktober 2024.

’t Is alweier veurbie, mer zaoterdig 21 september waar ‘t de  Internationale Daag van de Vrei (vrede)! In 1981 door de VN in ’t laeve geroupe. Dezen daag sjteit in ’t teike van waopesjtilsjtandj en geweldloosheid! Al mee es veertig jaor!  Tja... Daoróm sjtaon dees doeve baove mien sjtökske. Doeve kómme ouch dèkser veur in de Biebel. Dees vredesdoef verwis nao de vogel dae door Noach woort losgelaote naodat zien Ark waor vasgeloupe. De doef koum trök mit ein olieftekske in de sjnavel…ein teike van dreug landj in de buurt en dat ‘t  water aan ’t zakke waor. Ein koppel doeve is ’t symbool van de leifde. In vruiger jaore kènde me ’t doeverech. Allein de adel en geistellikheid móch doeve hawte! In de Tachtigjaorige Oorlog woort de doef al gebroek óm berichte euver te brènge vanoet belegerde sjtae. En in de Eesjte Weltkrieg gebroekde de Dutsje legers én de geallieerde posdoeve. Tiedes de Olym-pische Zomersjpele van 1900 in Paris stjtóng ’t aafsjeite van laevende doeve op ’t program! Doe woorte ongeveer 300 veugel doodgesjaote. Daonao woort dit óngerdeil gesjrap en de veugel woorte vervange door kleidoeve! Noe weit ich van de doevesjport aeveväöl es van quidditch oftewaal zjwerkbal, bekènd van de Harry Potter. Ofsjoon, ich weit waat doevepitte zeen, waat ‘ne doe-vesjlaag of doevesjpiekert is en dat me vruiger dóffes zag taege ein doevehok.                                                                                                              

Vrundj Toon haw ein lóchbuks (van de pap) en mit die fluuskes of keugelkes sjaote veer op houtdoeve die in de denne zoute. Väöl höbbe veer d’r doe neit geraak, mer sjpannend waar ’t waal. ’t Is noe verjaord, angesj.. Ich geluif das te d’r in dezen tied ein jachvergunning veur mós höbbe!

De Mert sjtruimde langzaam hawfvol. De zón sjeen volop. De terrasse ware vol en sfeervol. Waat zich op de opgeblaoze kiosk aafsjpeelde krege veer neit mit. Aaf en toe flarde feesmeziek, deils laif. De camera-luuj leipe drök op en aaf, wodoor ós väöl oet ’t zich woort ónttrókke. De reklaam tösjedoor (in ’t Holles) waar gelökkig bekans onversjtaonbaar. De prezentatore hawwe zich versjtaoke achterin de kios. ’t Program van de zösdaagse, ouch in ’t Holles, waar koum te versjtaon. Oppe TV zal waal alles goud te volge zeen. De nuuj miss woort doe opgebrach. Ómdat zie ouch achterin de kiosk bleef sjtaon, waar wenig te zeen en te heure van häör.  Ich höb nog mitgekrege dat ze Juliette Frijns-Hermans heisj. Gelökkig dat ’t op de terrasse waal gezèllig bleef. Mer dit “evenemènt” vónj ich mer sjameswaert.