De kwaliteit van de melkproductie speelt een belangrijke rol in het succes van een landbouwbedrijf.
Als koeien onvoldoende melk produceren, dan kan dit grote gevolgen hebben voor het totale bedrijfsresultaat. Een van de meest voorkomende oorzaken van een lage melkproductie is de zogeheten slepende melkziekte. We spreken van deze ziekte zodra een lacterende koe in ketose raakt. Dit betekent dat ze een te groot energietekort heeft opgebouwd tijdens de lactatieperiode en het lichaam daarom overgaat tot het inzetten van reserves. Tijdens dit proces komen er giftige ketonen vrij. Maar hoe ontstaat deze ziekte? Hoe wordt deze herkend? En belangrijker nog: hoe kunnen veehouders dit voorkomen?
Energietekort tijdens de lactatieperiode
De lactatieperiode vraagt veel energie. Zeker in het begin. Dit is vergelijkbaar met de mens. Een vrouw heeft tijdens het geven van borstvoeding in het begin bijvoorbeeld zeker vijfhonderd calorieën extra nodig bovenop wat ze normaal al eet. Dit geldt voor dieren net zo. Als zij onvoldoende energie tot zich kunnen nemen, dan betekent dit dat het lichaam reserves aan moet spreken. Om voldoende melk aan te kunnen maken, heeft de koe dus extra energie nodig. Dat betekent vooral dat er op de kwaliteit van het voer gelet moet worden. In de landbouwwinkel is speciaal krachtvoer te vinden om de energieopname van de koe te verhogen.
Soms wordt ook gezien dat een koe kwaliteitsvoer krijgt aangeboden, maar enkel de ‘lekkernijen’ tussen het voer eet. Hierdoor krijgt ze alsnog niet alle voedingsstoffen binnen die ze nodig heeft. Je kunt dit voorkomen door voor voer met een plakkerige structuur te kiezen, zodat het niet mogelijk is om extra selectief te eten.
Hoe herken je slepende melkziekte?
De verschijnselen van slepende melkziekte lijken soms ook op de symptomen van andere ziektes. Daarom is het belangrijk om bij de eerste signalen direct hulp in te schakelen van een veearts. Het is belangrijk dat eerst andere mogelijke oorzaken uitgesloten worden. De meest voorkomende verschijnselen zijn extreme traagheid (de koe oogt lusteloos), verminderde vructhbaarheid, lage melkproductie of zelfs het geheel uitblijven van de melkproductie en een verminderde eetlust. Een bekend fenomeen is ook de zogenaamde acetonlucht die je uit de bek van de koe kunt ruiken. Als je al eerder koeien in ketose hebt meegemaakt, dan is dit een zeer herkenbare lucht die de meeste veehouders ook direct tot actie over laat gaan.
Let op: het verraderlijke van slepende melkziekte is dat de verschijnselen per koe sterk kunnen verschillen. Sommige koeien tonen heel duidelijk dat ze ziek zijn, maar er zijn ook koeien waaraan vrijwel niets te merken is. Dit zegt niets over de ernst van de ziekte, maar hierdoor is het wel lastiger om het te herkennen.
Slepende melkziekte voorkomen
Voorkomen is beter dan genezen. Slepende melkziekte ontstaat omdat er een disbalans in het lichaam van de koe ontstaat. Dit kan worden voorkomen door koeien vanuit de droogstand direct toegang te geven tot absoluut kwaliteitsvoer. Daarnaast is het ook belangrijk dat de koe op andere manieren in haar gezondheid wordt ondersteund.
Hoewel dit betekent dat veehouders meer in hun koeien moeten investeren op het gebied van voeding en gezondheid, levert dit uiteindelijk ook veel financiële voordelen op. Een gezonde koe produceert immers ook meer en kost uiteindelijk minder doordat ze in betere gezondheid is.
