Sittard-Geleen hoeft in 2020 niet extra te bezuinigen. Ook een extra belastingverhoging is niet nodig.
Dat blijkt uit de begroting 2020 met als titel Samen Verder Bouwen, die vandaag is gepresenteerd en waarin ruimte is om te investeren in veiligheid, bedrijfsvoering, openbare ruimte en binnenstedelijke ontwikkeling.
“Uiteraard houden we nog enkele slagen om de arm, want we weten natuurlijk niet precies wat er in 2020 op ons afkomt, maar zoals het er nu naar uitziet zijn de financiën in onze gemeente weer op orde en kunnen we met vertrouwen naar de toekomst kijken,” zegt wethouder Pieter Meekels (financiën). Hij gaat ervan uit dat op basis van deze (meerjaren-)begroting het preventief toezicht door de provincie wordt omgezet in een repressief (achteraf) toezicht, temeer omdat naast de financieel sluitende begroting ook verschillende nota’s en (beheers)plannen klaar zijn die moeten voorkomen dat er weer financiële problemen ontstaan.
Bezuinigingen hebben resultaat gehad. Klein overschot in begroting 2020
Meekels constateert dat het strenge financieel beleid van de afgelopen tijd zijn vruchten heeft afgeworpen en dat de gemeente er nu een stuk beter voorstaat dan een jaar geleden. “Natuurlijk hebben de ombuigingsmaatregelen pijn gedaan. Dat realiseren we ons terdege. Maar gemeenteraad, college van B&W en ambtelijke organisatie hebben gedisciplineerd vastgehouden aan de genomen raadsbesluiten. Daardoor kunnen we nu weer bouwen aan de ontwikkeling van de gemeente.” Daartoe krijgt de gemeenteraad in de loop van 2020 veel mogelijkheden, bijvoorbeeld doordat de geplande investeringen voor 2021 en verder (in totaal 40 miljoen euro) opnieuw kunnen worden geprioriteerd.
Ook de komende tijd is het van groot belang dat de vastgestelde begrotingskaders en de genomen besluiten daadwerkelijk worden nageleefd, dat de 14 miljoen ombuigingen niet worden teruggedraaid en dat de dialoog met de samenleving wordt voortgezet. De rol van de gemeente verandert daarbij van uitvoerder naar facilitator, verbinder en aanjager en van financier naar co-financier.
Structureel sluitend
De begroting 2020, die op 13 en 14 november aanstaande in de gemeenteraad besproken wordt, is structureel en reëel sluitend. Er is zelfs sprake van overschotten. In 2020 is dat 1,6 miljoen euro. Dat geld wordt, als het aan het college ligt, vooralsnog niet uitgegeven. De ervaring leert dat in de loop van een begrotingsjaar blijkt dat de verwachte inkomsten van bijvoorbeeld het Rijk kunnen tegenvallen. Dat overschot kan dan gebruikt worden om deze eventuele tegenvallers op te vangen. In het voorjaar van 2020 is hierover meer duidelijk en kan de gemeenteraad in de Kaderbrief 2020 aangeven of en hoe het geld besteed wordt. Deze begroting is het startpunt om samen met de provincie Limburg afspraken te maken over het ontwikkelen van een nieuwe visie 2030, het uitvoeren van drie proeftuinen (naast die voor parkeren in het centrum van Geleen ook een over ondermijning/veiligheid en een voor het beheer van de openbare ruimte) en het samenwerken met het provinciebestuur op een aantal thema’s die van toegevoegde waarde zijn voor provincie en gemeente. Ook gaat het college van B&W er van uit dat in de eerste maanden van volgend jaar een bestuursakkoord kan worden afgesloten met de provincie waardoor er extra geld beschikbaar komt voor de ontwikkeling van de gemeente.
Investeringen
Vooralsnog zijn er op enkele uitzonderingen na geen nieuwe investeringen in de begroting opgenomen. Wel is er aandacht voor het verbeteren van de gemeentelijke dienstverlening. De raad besloot al in 2017 om vier miljoen euro te reserveren en nu ligt er een uitgewerkt en samenhangend plan om het geld ook daadwerkelijk te gebruiken voor verhoging van de kwaliteit, verjonging en verandering van de organisatie. Daarnaast wordt ook geïnvesteerd (ruim twee miljoen euro) in de bedrijfsvoering.
Ook voor veiligheid, een van de belangrijke thema’s in Sittard-Geleen, komt vanaf volgend jaar structureel extra geld beschikbaar, oplopend naar ruim een miljoen vanaf 2021. Dit geld is onder meer bedoeld voor verbetering van cameratoezicht, evenementenbeleid, ondermijning, radicalisering en personen met verward gedrag. Daarnaast is voor het beheer van de openbare ruimte op het door de raad vastgestelde niveau in de komende jaren extra geld beschikbaar, in totaal 14 miljoen euro. In de begroting 2020 is ook al rekening gehouden met de ruim een miljoen kostende herstructurering van het woonwagenkamp aan de Obbichterweg in Born.
Voor de centra van Sittard en Geleen is niet alleen in de begroting 2020 extra geld opgenomen (twee ton voor onder meer Streetwise), maar wordt ook een beroep gedaan op het overschot dat komt uit de derde rapportage. Een miljoen daarvan wordt gereserveerd voor de stimuleringsregeling voor de centra van Sittard en Geleen.
Derde rapportage
De belangrijkste meevallers in die derde rapportage (waarin belangrijke afwijkingen ten opzichte van de begroting worden gerapporteerd) zijn te vinden in het sociaal domein (meer geld voor de Participatiewet, meer geld van het Rijk voor jeugd en prijscompensatie). Daar staat tegenover dat er tegenvallers waren bij de WMO en de Jeugdwet, parkeren en bij de uitkering van het gemeentefonds. In totaal is er een positief saldo van 2,8 miljoen, waarvan dus een miljoen naar de centra gaat. De rest wordt in de algemene reserve gestort. De gemeentelijke belastingen in Sittard-Geleen gaan op de gebruikelijke indexering van prijs- en looncompensatie na in 2020 (2,45 procent) niet verder omhoog. De gemiddelde woonlast voor een huishouden is volgend jaar 833 euro, 38 euro meer dan dit jaar. Riool- en afvalstoffenheffing, die kostendekkend zijn, stijgen. Een van de oorzaken is de landelijke afvalstoffenbelasting die afvalverwerkers moeten betalen voor alle afval dat niet recyclebaar is. Vorig jaar is die belasting nog betaald uit de voorziening, dit jaar wordt belasting doorberekend aan de inwoners via de afvalstoffenheffing.
