In een brief aan de gemeenteraad geeft het College van Burgemeester en Wethouders inzicht in de resultaten van de korte termijn aanpak van energiearmoede.
In 2022 is een aanpak gestart om inwoners die te maken hebben met energiearmoede op verschillende manieren te helpen.
Denk aan de energiecoaches, energieklussers en de Groene Bon. Volgens de definitie van energiearmoede die TNO hanteert waren er in 2022 ongeveer 4000 huishoudens in Sittard-Geleen die te maken hadden met energiearmoede.
Met alle projecten zijn in twee jaar tijd meer dan 5000 huishoudens geholpen. Een aantal huishoudens is dubbel geholpen. Het kan bijvoorbeeld dat inwoners die een Groene Bon hebben ontvangen, ook in een huurwoning wonen met laag energielabel. Deze huurwoningen hebben een bezoek van een energieklusser ontvangen.
Energiecoaches
Als eerste zijn in 2022 de energiecoaches gestart. Energiecoaches informeren inwoners over
energiebesparing met tips op maat. Ze geven ook presentaties op bijeenkomsten, werken aan een doelgroepenaanpak en zetten acties op met sociaal maatschappelijk partners. Wat begon met enkele enthousiaste vrijwilligers is inmiddels een zelfsturende groep van twaalf gemotiveerde vrijwilligers en een gecontracteerde energiecoach. De bekendheid van deze groep is flink gegroeid. De energiecoaches zijn nu een structureel deel van onze organisatie. Ruim 1600 huishoudens hebben sinds de start bezoek én hulp gehad van een energiecoach.
Energieklussers
Waar energiecoaches vooral tips geven, gingen energieklussers een stapje verder. Energieklussers van het bedrijf Winst uit je Woning hebben februari 2024, tussen september 2023 en, 1052 sociale huurwoningen bezocht met energielabel E, F of G. Alle vier de woningcorporaties in Sittard-Geleen deden mee. In totaal zijn er 11.833 energie- en waterbesparende producten aangebracht. Ook de klussers gaven tips om energie te besparen.
Het doel van dit project om 1000 huishoudens te bezoeken is gehaald. De bewoners beoordeelden deze bezoeken in een enquête met een 9.3, waarbij velen aangaven hun gedrag op het gebied van energieverbruik te hebben aangepast.
Groene Bon
Daarnaast ontvingen meer dan 3000 huishoudens met de laagste inkomens een Groene Bon waarmee ze voor een bedrag van 600 euro duurzaam witgoed of energiebesparende producten konden aanschaffen. Vanwege een systeemfout konden 1200 bonnen in eerste instantie niet worden verzilverd of geactiveerd, maar deze huishoudens kregen na enkele maanden alsnog de mogelijkheid om hun bon te gebruiken.
Wijze lessen op scholen
In samenwerking met stichting De Rollen worden energielessen gegeven op basisscholen. In de schooljaren 2022/2023 en 2023/2024 hebben in totaal 1669 kinderen van groep 1 tot en met 8 lessen gehad over onder meer energie(besparen). Deze lessen zijn inmiddels steeds bekender onder scholen.
Hoe verder?
Met het afsluiten van de actie Groene Bon in december stopt de aanpak ‘Energiearmoede: een aanpak op korte termijn' van november 2022. Dat betekent niet dat we niets meer doen om energiearmoede aan te pakken. Het succes van de energiecoaches was zo groot, dat deze nu een structureel onderdeel zijn van de organisatie. Met de inzet van energiecoaches worden veel inwoners op een laagdrempelige manier geholpen met verduurzamen. Er zijn plannen om de rol van de energiecoaches uit te breiden, zoals het adviseren van inwoners in de warmtetransitie en het geven van energietips in het Duurzaamheidshuis.
Om huishoudens met energiearmoede structureel te kunnen ondersteunen, is verduurzaming nodig. Dit kan middels het Nationaal Isolatieprogramma (NIP). De resterende middelen van de korte termijn aanpak , die origineel gereserveerd waren voor het NIP , zijn ongeveer 450. 000 euro. De bestedingstermijn voor deze middelen is eind 2027. Er wordt gekeken naar het inzetten van deze middelen voor het soortenmanagementplan (SMP).
De Raad van State heeft op 2 augustus 2023 bevestigd dat je bij na-isolatiemaatregelen - zoals spouwmuur- en dakisolatie - rekening moet houden met beschermde diersoorten. Met een SMP doet een gemeente in één keer voor een heel gebied of de hele gemeente ecologisch onderzoek en worden er maatregelen genomen ter bescherming van aanwezige diersoorten. Hierdoor is individueel ecologisch onderzoek per woning niet meer nodig. Daarnaast staan in het SMP onder meer maatregelen voor isolatie.
Huishoudens kunnen met het SMP structureel geholpen worden met isolatiemaatregelen, via onder andere het Nationaal Isolatieprogramma (NIP) energierekening te verlagen.