Sittards slangenkopkruis scheepsembleem voormalige mijnenveger

Het achtkoppige slangenkopkruis blijkt niet alléén als zegel van achttiende-eeuwse schepenen in Sittard te zijn gebruikt of als afbeelding op de gemeentelijke vlag van Sittard tussen 1974 en 1982.

Inmiddels is bekend dat het slangenkopkruis óók als embleem voor een oorlogsschip uit de vijftiger jaren van de vorige eeuw heeft gediend.

In 1955 besloot Cornelis Staf, de toenmalige minister van marine, namelijk dat het oorlogsschip met de naam Hr.Ms. Sittard, een embleem voert dat ontleend is aan het wapen van de gemeente Sittard. In een scheepsembleem staat het ronde embleemschild centraal, het eigenlijke wapen, waarvan het wapenfiguur voor Hr.Ms. Sittard is ontleend aan het achtkoppige of dubbele slangenkopkruis.

Voor de omlijsting van alle embleemschilden heeft de marine standaardvoorschriften vastgesteld. Daardoor is er rondom het embleemschild altijd een oud-Hollandse maritieme of scheepskroon te zien. Deze kroon bestaat uit de boegen van vijf overnaadse boten. In de omlijsting van elk schild zien we ook steeds twee gekruist geplaatste admiraliteitsankers (stokankers), én een vergulde tros van driestrengs touw. (Lees verder onder de foto.)

Zeekadetten krijgen uitleg over de ankerlier van de Hr.Ms. Sittard

De tenaamstelling is interessant omdat Sittard in de vijftiger jaren niet over water beschikte dat gebruikt kon worden als ligplaats of aanlegplaats voor schepen. De tewaterlating van het schip vond plaats in 1956. Hr.Ms. Sittard met pennantnummer M830 fungeerde oorspronkelijk als mijnenveger voor de Koninklijke Marine. In 1996 is Hr.Ms. Sittard uit dienst gesteld. Nu is het een opleidingsschip voor het Zeekadetkorps Harlingen in Friesland.

Historisch Jaarboek voor het Land van Zwentibold

In het Historisch Jaarboek voor het Land van Zwentibold wordt binnenkort uitvoeriger ingegaan op het, tot nu toe onbekende, Sittardse slangenkopkruis op een schip dat tegenwoordig deel uitmaakt van het naoorlogse maritieme erfgoed. Het achtkoppige of dubbele slangenkopkruis is dus niet alléén in de achttiende eeuw gebruikt als zegel van de schepenen van Sittard, als wapen op het embleemschild van een voormalig oorlogsschip óf als wapenfiguur op het eerste gemeentewapen van Sittard. Momenteel is het zelfs in gebruik als embleem voor een opleidingsschip van een Friese maritieme jeugdvereniging voor jongens en meisjes.