Gedeputeerde Staten wil aan autobandenrecycler rCBNL (Black Bear) een vergunning verlenen voor vestiging op Chemelot.
Het Graetheidecomité heeft bij Gedeputeerde Staten tegen de vergunningverlening een zienswijze ingediend. Een vergunning is volgens het comité in strijd met de Koepelvergunning Chemelot, een eventuele brand in de fabriek valt niet te blussen, bij het bedrijf bestaat onvoldoende deskundigheid op het gebied van veiligheid en daarnaast wordt met twee veiligheidsrisico’s geen rekening gehouden: gevoeligheid voor stofexplosies en het mogelijk kankerverwekkend zijn van carbon black.
Koepelvergunnig Chemelot
Het Graetheidecomité stelt dat Black Bear wil naar Chemelot wil komen, omdat het bedrijf dan onder de koepelvergunning van Chemelot valt. De stikstofuitstoot van het bedrijf is dan geen probleem, omdat Chemelot nog stikstofruimte over heeft. Elders in het land bleek de vestiging vanwege de stikstofuitstoot niet mogelijk.
Om onder de koepelvergunning te vallen is een bedrijf wettelijk verplicht om een functionele binding met de Chemelot-site te hebben. De huidige fabrieken op Chemelot hebben dat; de ene fabriek levert grondstof aan de andere. Maar Black Bear heeft geen enkele binding met de andere bedrijven op Chemelot, stelt het Graetheidecomité. “Toch vindt de provincie dat er voldoende binding is. Men noemt dan dat Black Bear gebruik maakt van bedrijfsbeveiliging, brandweer, arbozorg en weegbruggen. Dit zijn echter geen functionele bindingen als bedoeld in de Wet milieubeheer en het zijn zeker geen sterke bindingen zoals in die Wet bedoeld. Met dit argument kan ook een broodbakkerij of een naaiatelier op Chemelot gevestigd worden.”
Verder voert het Graetheidecomité aan dat de vestiging van Black Bear op Chemelot ook in strijd is met het Masterplan 2030 van DSM/Chemelot. Hierin wordt namelijk gesteld dat op de site alleen nieuwe activiteiten toegelaten worden die een wezenlijke bijdrage leveren aan de verduurzaming van de reeds aanwezige fabrieken. “En Black Bear levert daar geen enkele bijdrage aan. DSM/Chemelot houdt zich niet aan haar eigen Masterplan.”
Brandgevaarlijkheid, een brand is nagenoeg onblusbaar
In de proeffabriek van Black Bear in Nederweert brak in februari 2019 een grote uitslaande brand uit. Het Nederlands Onderzoeksinstituut (NLOI) heeft daarover een (geheim) onderzoeksrapport uitgebracht. “Wel zijn enkele conclusies van het NLOI over de brand in Nederweert bekend: de plant had nooit veilig bedreven kunnen worden, veiligheidsstudies en risicoanalyses waren onvoldoende en er was een gebrekkige veiligheidscultuur.”
“Volgens de Brandweer ZL is een goede beheersbaarheid bij een rubberbrand niet te realiseren. Gezien de opgeslagen hoeveelheden kan een brand enkele dagen duren en is het niet mogelijk deze te blussen. De risico’s voor de omliggende fabrieken en voor de omgeving buiten het hek zijn groot,” aldus het Graetheidecomité.
Onvoldoende deskundigheid op gebied van veiligheid
Verder wordt in de ingediende zienswijze aangevoerd dat Black Bear bij de vergunningsaanvraag blijk gaf van onvoldoende deskundigheid op het gebied van veiligheid. “Volgens Veiligheidsregio Zuid Limburg en Brandweer Zuid Limburg was de bij de aanvraag voor de vestiging op Chemelot geleverde veiligheidsinformatie zwaar onder de maat. Risico’s werden niet juist beoordeeld of helemaal over het hoofd gezien. Pas na vele gesprekken kon dit op een voor de VRZL/Brandweer bevredigend niveau gebracht worden. In feite lijken de meeste in de vergunning genoemde preventieve maatregelen door VRZL/Brandweer opgesteld te zijn omdat Black Bear daartoe zelf niet in staat was. De Inspectie Leefomgeving en Transport heeft maar liefst 13 verbeterpunten en tekortkomingen geconstateerd in de vergunningsaanvraag van Black Bear. Uit al deze punten blijkt de incompetentie van het bedrijf ten aanzien van de veiligheid. Betwijfeld mag worden of Black Bear in staat is de plant veilig te bedrijven. Een dergelijk bedrijf mag volgens ons niet op Chemelot toegelaten worden.”
Kankerverwekkende eigenschappen en stofexplosies
Tenslotte stelt het Graetheidecomité in zijn zienswijze tegen de komst van Carbon Black op Chemelot dat aan twee ernstige veiligheidsrisico’s in de vergunning helemaal geen aandacht is besteed. Verschillende onderzoeken beweren dat carbon black kankerverwekkend is, andere onderzoeken niet. “Een onderzoek naar de carcinogene eigenschappen van het product van Black Bear is dan ook noodzakelijk. Zolang niet bewezen is dat het product niet carcinogeen is dient het als carcinogeen behandeld te worden (voorzorgprincipe).” Ook moet volgens het comité het risico op het ontstaan van stofexplosies worden onderzocht door een ter zake deskundig extern bureau.
