Arbeidsmarkt herstelt zich verder van gevolgen crisis

De arbeidsmarkt in Nederland herstelde zich in 2016 in veel opzichten van de economische crisis. Toch waren er vorig jaar anderhalf keer zoveel werklozen als in 2008, net voor de crisis uitbrak.

Dat de arbeidsdeelname in 2016 nog steeds lager was dan in 2008 komt vooral door een sterke groei van de langdurige werkloosheid. Dat meldt het CBS in de publicatie ' De arbeidsmarkt in cijfers 2016 '.

Op een aantal fronten werden de cijfers van net voor de crisis vorig jaar overtroffen. Zo bereikte het aantal banen een nieuw record en waren er in het laatste kwartaal meer mensen aan het werk dan ooit tevoren.

Het aantal openstaande vacatures steeg tot boven het langjarig gemiddelde. Sinds de tweede helft van 2013 kwamen er elk kwartaal gemiddeld 5 à 6 duizend vacatures bij.

Maar ondanks een verdere daling van de werkloosheid waren er gemiddeld over 2016 nog 220 duizend werklozen meer dan in 2008.

Het aantal werkenden was in 2016 hoger dan in 2008. Toch lag de netto-arbeidsparticipatie, het percentage van de bevolking tussen 15 en 75 jaar dat werk heeft, lager dan toen. Alleen bij de oudere leeftijdsgroep was er een toename van de arbeidsdeelname. Zo had in 2016 ruim 63 procent van de 55- tot 65-jarigen werk, in 2008 was dat nog minder dan 51 procent. Sinds de regelingen voor vervroegde uittreding zijn afgeschaft of versoberd, werken mensen langer door.

Voor het eerst sinds 2008 nam vorig jaar het aantal werknemers met een vast contract toe. Maar het aantal flexwerkers en zzp’ers groeide nog harder. Het deel van de werkzame beroepsbevolking dat vast werk had, was daarom in 2016 kleiner dan voor de crisis: ruim 61 procent, tegen ruim 68 procent in 2008. De percentages flexwerkers en zzp’ers waren juist aanzienlijk hoger. In 2016 was het aandeel flexwerkers bijna 22 procent (ruim 17 procent in 2008) en dat van zzp’ers meer dan 12 procent (bijna 10 procent in 2008).

Het aantal werklozen was in 2016 ruim anderhalf keer zo groot als in 2008, namelijk 538 duizend. Vooral de langdurige werkloosheid (een jaar of langer) nam sterk toe. Hoewel deze groep het laatste jaar afnam met 43 duizend personen, was het aantal langdurig werklozen in 2016 nog ruim twee keer zo groot als in 2008 (216 duizend tegen 95 duizend).

Net als de werkzame beroepsbevolking was het aantal banen in 2016 groter dan in 2008. Vooral in de zorg en de horeca en bij de uitzendbureaus groeide de werkgelegenheid. De laatste vier jaar daalde het aantal banen in de zorg, desondanks kwamen er in deze bedrijfstak tussen 2008 en 2016 de meeste banen bij.

In de financiële dienstverlening, de industrie en de bouwnijverheid liep het aantal banen sterk terug. In de financiële dienstverlening gingen sinds het begin van de crisis 50 duizend banen verloren. In de industrie waren er 73 duizend banen minder dan in 2008, in de bouwnijverheid bijna 110 duizend.