Buurtbemiddeling lost al 25 jaar burenruzies succesvol op

De maand september staat in het teken van het 25-jarig bestaan van buurtbemiddeling. Volgens een inschatting van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) werden in die tijd ruim 180.000 conflicten tussen buren gemeld bij de buurtbemiddelingsorganisaties. Het lukt buurtbemiddelaars om in 7 van de 10 situaties buren te helpen naar een oplossing voor hun probleem.

“We weten dat burenruzies veel invloed hebben op de leefbaarheid in wijken. Als je een conflict hebt met je buren, dan zit je thuis niet lekker meer op de bank. Soms verziekt een burenruzie zelfs je dagelijks leven of beïnvloedt het je werk. 3.500 getrainde bemiddelaars in heel Nederland zorgen dat buren samen een oplossing vinden voor hun conflict. Deze gratis dienstverlening in gemeenten zorgt er al 25 jaar voor dat buurtbewoners weer on speaking terms komen,” vertelt Mathilde Reijnders van buurtbemiddeling in de Westelijke Mijnstreek, sinds 2019 actief in de gemeente(n)Beek, Sittard-Geleen en Stein.

In 1996 startten de gemeenten Rotterdam en Zwolle als eerste met buurtbemiddeling om wijkproblemen aan te pakken. Mathilde Reijnders: “Buurtbemiddeling ontwikkelde zich in de daarop volgende 25 jaar tot een succesvol middel om inwoners weer prettig te laten wonen. Op basis van benchmarkgegevens schatten we dat er in die periode meer dan 180.000 meldingen werden gedaan van burenoverlast. Buurtbemiddeling breidde zich afgelopen jaren als een olievlek uit over Nederland. Intussen bieden meer dan 300 gemeenten hun inwoners buurtbemiddeling aan.”

Buurtbemiddeling is onmisbaar, blijkt uit onderzoek en landelijke kengetallen. Buurtbemiddeling:

- vermindert de ervaren woonoverlast;

- verkleint de kans op escalatie tot strafbare feiten;

- vergroot het gevoel van veiligheid en leefbaarheid;

- heeft een positief effect op de gezondheid van mensen, omdat stress dat een conflict oproept, bij het vinden van een oplossing vermindert.

Reijnders licht toe: “Veel Nederlanders ervaren dagelijks burenoverlast. Het advies is om zodra je je ergert, het gesprek aan te gaan met de buren. Lukt dat niet, schakel dan op tijd hulp in van buurtbemiddeling.”

Buurtbemiddeling vervult ook een belangrijke rol in wijken en buurten. Het heeft een positief effect op de leefbaarheid in een gemeente. Het vergroot het veiligheidsgevoel van inwoners en verbetert de sociale samenhang en gemeenschapszin in buurten. “En ook heel belangrijk,” vult Reijnders verder aan, “bewoners voelen zich na een bemiddeling zelfredzamer. Ze weten wat ze in een volgende situatie kunnen doen en hebben meer vertrouwen in hun eigen oplossingsvermogen.”

Bij de meeste burenruzies gaat het om bewoners die om wat voor reden dan ook niet meer met elkaar in gesprek zijn. De laatste jaren komt er meer sociale problematiek in de samenleving voor en dat zien de buurtbemiddelingsorganisaties terug in de aard van de conflicten. Reijnders legt uit: “Gemiddeld is een vijfde van de zaken tegenwoordig complex te noemen. Dan spelen bijvoorbeeld psychische problemen, een opstapeling van problemen of taalproblemen een rol. Geluidsoverlast is al 25 jaar de meest gemelde klacht, gevolgd door pesten/lastig vallen en ‘buitenproblemen’ zoals overhangende takken, de schutting, stankoverlast van de barbecue of dieren.”