Drugslab zit steeds vaker in woonwijk

De politie heeft het afgelopen jaar een recordaantal drugslabs ontmanteld. Meer dan de helft werd aangetroffen in woonwijken.

Ook zijn er meer dumpingen van drugsafval gevonden. Dit blijkt uit het Nationaal Overzicht Drugslocaties 2024. "Drugscriminelen worden steeds inventiever en gewetenlozer", constateert portefeuillehouder drugs Willem Woelders. "De veiligheid van omwonenden is in het geding."

De politie trof in 2024 in totaal 167 locaties aan waar synthetische drugs, heroïne en/of cocaïne werden geproduceerd, een stijging van ruim 10 procent ten opzichte van het vorige record uit 2023 (151). De meeste drugslabs werden ontdekt in de provincie Zuid-Holland (51), gevolgd door Noord-Brabant (38) en Noord-Holland (19). Dat in Zuid-Holland zo veel labs zijn gevonden, komt onder meer doordat de versnijding en/of het persen van blokken cocaïne en heroïne zich concentreert in deze provincie.

Ruim 58 procent van de drugslabs (98 van 167) werd aangetroffen in woonwijken. Niet alleen schuren, garages en bedrijfspanden worden gebruikt, de meeste productieplaatsen zijn aangetroffen in een appartement of andersoortige woning. Een zorgwekkende trend, vindt Woelders. "De grote risico's die criminelen willens en wetens nemen bij de productie van drugs hebben directe, vergaande gevolgen voor omwonenden. Hun veiligheid is in het geding. Dat het vreselijk mis kan gaan, hebben we al meerdere keren gezien. Bijvoorbeeld bij de explosie aan de Schammenkamp in Rotterdam, waarbij een drugslab vermoedelijk de oorzaak was."

Woelders roept mensen op om verdachte signalen te melden bij de politie. "Wees alert op chemische geuren, afgeplakte ramen en deuren, verdachte personen die op vreemde tijden rondrijden met busjes, panden in- en uitlopen et cetera. Dit kunnen signalen zijn dat er een drugslab in je buurt zit. Bij de bestrijding van deze maatschappij-ontwrichtende criminaliteit hebben we de hulp van iedereen nodig."

Opslaglocaties en drugstransporten

In 2024 werden in totaal 103 opslaglocaties aangetroffen, een lichte daling ten opzichte van 2023 (120). Op deze locaties worden goederen opgeslagen die gebruikt worden voor verschillende productieprocessen, zoals hardware (glaswerk, ketels etc.), chemicaliën en/of versnijdingsmiddelen voor de productie van drugs. De politie wist het afgelopen jaar 33 drugstransporten te onderscheppen en de goederen in beslag te nemen. Het merendeel betrof het transport van chemicaliën voor drugsproductie. In 2023 ging het om 51 transporten.

"Zulke transporten kunnen levensgevaarlijk zijn voor andere weggebruikers en omwonenden", benadrukt Woelders, "want drugscriminelen houden zich natuurlijk niet aan de strenge veiligheidseisen voor het vervoeren van chemicaliën. Dergelijke wegtransporten worden door heel het land aangetroffen op zowel snel- als provinciale wegen en bij grensovergangen. Soms stuiten collega's er bij toeval op tijdens een gewone verkeerscontrole en natuurlijk ondernemen we ook gerichte acties om deze transporten te onderscheppen."

Dumplocaties drugsafval

In 2024 werden in totaal 217 drugsafvaldumpingen ontdekt, in 2023 waren het er nog 191. Dit is een stijging van 14 procent ten opzichte van 2023 en het hoogste aantal dumpingen sinds 2018. Zoals voorgaande jaren werden er in de provincie Noord-Brabant de meeste dumpingen gevonden (53). Hierna werd er het meeste gedumpt in de provincies Limburg (42) en Noord-Holland (39).

De ontdekte drugsafvaldumpingen betroffen veelal jerrycans of grotere vaten die werden gedumpt in de natuur of op verlaten wegen. Daarnaast vermoedt de politie dat er steeds meer geloosd wordt in of op de bodem. Er zijn meerdere dumpingen ontdekt waarbij dit het geval was, vertelt Woelders. "Criminelen worden steeds inventiever en gewetenlozer om van hun drugsafval af te komen. In Baarle-Nassau bijvoorbeeld is op drie akkers drugsafval uitgereden wat vermengd was met mest. In Amsterdam ontdekten afvalverwerkers drugsafval in de publieke ondergrondse afvalcontainers. In sommige gevallen liep de vloeistof bij het legen van de containers uit de vuilniswagen."

Hennepkwekerijen

In 2024 zijn er minder hennepkwekerijen ontmanteld dan het jaar daarvoor. Van 1230 in 2023 naar 895 hennepkwekerijen in 2024. Het aantal ontmantelde hennepkwekerijen loopt al jaren terug. Net als vorig jaar zijn de meeste hennepkwekerijen ontmanteld in de Eenheid Limburg (157), gevolgd door de eenheden Oost-Nederland (116) en Rotterdam (108). Dit jaar is er in alle eenheden een daling te zien in het aantal ontmantelde hennepkwekerijen. Vorig jaar was er nog sprake van een stijging in drie eenheden.

De afname van het aantal ontmantelingen komt volgens Woelders onder meer omdat door de lokale driehoek andere keuzes in hun drugsaanpak worden gemaakt. "De nadruk ligt meer op cocaïne of synthetische drugs dan op hennep. Daarnaast wordt de hennep steeds meer geïmporteerd uit het buitenland, waardoor de productie in Nederland voor criminelen minder noodzakelijk is. Zowel de Douane als de Koninklijke Marechaussee nam vorig jaar meer uit het buitenland afkomstige hennep in beslag."

Stekkerijen, drogerijen en growshops

Naast kwekerijen werden er in 2024 ook hennepstekkerijen, -drogerijen en growshops ontmanteld. In totaal werden 31 stekkerijen ontruimd, waarvan de meeste in de eenheden Zeeland-West-Brabant (9) en Noord-Holland (8). Vorig jaar waren dit er nog 43. Het aantal drogerijen is juist toegenomen. Van 20 in 2023 naar 25 drogerijen in 2024. De meeste drogerijen zijn ontmanteld in de Eenheid Oost-Nederland (10), Zeeland-West-Brabant (6) en Noord-Nederland (5). De politie liet 7 growshops sluiten, 5 meer dan vorig jaar. Van de 7 gesloten growshops bevonden er zich 5 in de Eenheid Den Haag.

Meldingsbereidheid

Ook het aantal meldingen is gestegen. Meld Misdaad Anoniem (M.) ontving vorig jaar 12.307 tips over internationale drugshandel, drugslabs, hennepteelt en de handel op straat of vanuit woningen. Dat is 4 procent meer dan in 2023. Het herkennen van signalen door burgers blijft van groot belang voor de opsporing. Het kan gaan om verloederde panden, verdachte activiteiten of onverklaarbare luxe in de buurt. Drugslabs en opslagplaatsen zijn gevaarlijk. Denk aan risico's op brand en ontploffing of het gevaar van criminelen die deze plekken aantrekken. Bovendien zijn drugslabs en -afval zeer schadelijk voor het milieu en de volksgezondheid.

Houd misdaad uit je buurt

Drugscriminaliteit aanpakken vraagt een lange adem en niet alleen van politie en justitie. Nodig is een brede (integrale) aanpak waarbij de overheid samenwerkt met bedrijven en burgers. Heeft u tips over de aanwezigheid van dit soort criminele activiteiten? Geef dit dan door aan de politie.

Melden kan op verschillende manieren, bij de politie via 0900-844 of anoniem via Meld Misdaad Anoniem (0800-7000). Tips worden altijd vertrouwelijk behandeld en zijn nooit te herleiden naar de melder. Met deze meldingen kan de politie een onderzoek starten of verder helpen. Op houdmisdaaduitjebuurt.nl ontdekt u wat verdachte signalen zijn en wat u kunt doen als u ze ziet, hoort of ruikt.