Economische en Duurzame Ontwikkeling - voortgangsbrief college van B&W van Sittard-Geleen inzake Europa

Op vrijdag 9 mei is het Europadag. Een mooi moment om u te informeren over de ontwikkelingen van Europese samenwerking in de gemeente Sittard-Geleen.

Met zowel grenzen aan de Belgische als Duitse zijde, is het college van de gemeente SittardGeleen zich bewust van het belang van doelgerichte en pragmatische grensoverschrijdende samenwerking. In de afgelopen jaren hebben crises (covid-19 pandemie, watersnoodramp) ons geleerd dat de grens soms hard is en dat Europese samenwerking cruciaal is voor onze inwoners en bedrijven binnen de Euregio. Als stedelijke gemeente, centraal gelegen in de Euregio, zet Sittard-Geleen zich daarom in voor verdere versterking van ons (EU)regionale netwerk. In deze voortgangsbrief informeert het college van B&W de gemeenteraad (en u) over de stand van zaken en een aantal ontwikkelingen op het gebied van internationale samenwerking en Europa.

MAHHL+

Sittard-Geleen is onderdeel van het MAHHL+ netwerk. In dit netwerk ontmoeten zowel bestuurders als ambtenaren van grote Euregionale steden (Maastricht, Aachen, Luik, Hasselt, Heerlen, Genk, Sittard-Geleen) elkaar om onderwerpen te bespreken als economie, cultuur en veiligheid.

Het verband verkent op dit moment mogelijkheden om kleinschalige cultuurprojecten uit te rollen, met financiële steun uit het Small Project Fund. Ook op bilateraal niveau tussen steden onderling worden banden aangehaald. Ambtelijk brengen we werkbezoeken aan bijvoorbeeld Genk en Luik en vinden er gesprekken plaats over verschillende inhoudelijke dossiers. In november 2025 is er een internationale veiligheidsconferentie in Heerlen waarin verschillende onderwerpen over grensoverstijgende criminaliteit en preventie ter sprake zullen komen. Zowel ambtelijk als bestuurlijk Is onze gemeente hierbij aanwezig.

Grenslandconferentie 2025

Op 11 december 2025 is Sittard-Geleen de gaststad van de Grenslandconferentie 2025. De grenslandconferentie is een conferentie tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen. Eerdere edities hebben onder andere plaatsgevonden in Enschede, Venlo, Krefeld en Aachen. Tijdens deze conferentie zullen ongeveer 500 stakeholders, onder andere ministers, burgemeesters en beleidsmakers, ervaringen uitwisselen over grensoverstijgende samenwerking tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen (NRW). Elk jaar staat er een aantal onderwerpen op de bestuurlijke agenda om verder te worden uitgewerkt om grensbelemmeringen weg te nemen. De gemeente Sittard-Geleen werkt nauw samen met de provincie Limburg, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties, Noordrijn-Westfalen en de Euregio's om deze dag een gevarieerd en aantrekkelijk programma aan te bieden met een inkijkje in verschillende grensbelemmeringen en kansen. Thema's die aan de orde zullen komen zijn economie en innovatie, onderwijs, toerisme en arbeidsmarkt. Het organiseren van het evenement waarin men contacten legt, ervaringen opdoet en voorbeelden uit de praktijk van Sittard-Geleen ziet, zal helpen om ambities op thema's als arbeidsmarkt, circulariteit en duurzaamheid te kunnen realiseren.

Euregio's

De gemeente Sittard-Geleen is lid van twee Euregio's. De Euregio Rijn-Maas Noord en Euregio Maas-Rijn. Beide Euregio's zijn anders ingericht. De Euregio Rijn-Maas Noord bestaat uit verschillende commissies, waar ook bestuurders uit Sittard-Geleen lid van zijn. Bijvoorbeeld in de commissie economie en toerisme en de Interreg commissie. Deze commissies vergaderen jaarlijks. Daarnaast worden er verschillende werkbezoeken georganiseerd en is er een jaarlijkse ALV. Sittard-Geleen heeft sinds haar lidmaatschap beide al georganiseerd. De Euregio Maas-Rijn is ook onderverdeeld in thema's, echter zijn hier geen commissies aan verbonden. De Euregio Maas-Rijn ondersteund projecten via Interreg en het Small Project Fund maar is ook betrokken bij grote euregionale taken zoals de Einsteintelescoop. Sittard-Geleen is in 2025 betrokken als projectpartner bij een Interregaanvraag voor fietsroutes in de Euregio.

Regiodeals

Binnen de regiodeal 2023 programmalijn IV Grensoverschrijdende kenniseconomie en internationale arbeidsmarkt is extra aandacht voor grensbelemmeringen. Ook in de regiodeal van 2024 staat het potentieel van de Euregio centraal. De focus van Zuid-Limburg ligt op dit moment naar het noorden (Nederland), terwijl er op de oost-west as veel mogelijkheden liggen voor onze regio. Dit biedt kansen. Concreet betekent dat, dat grensbelemmeringen in kaart zullen worden gebracht en zal worden gewerkt aan (structurele) oplossingen. Het verminderen van grensbelemmeringen en het verzilveren van kansen biedt de potentie aan Zuid-Limburg om het bruto regionaal product met 10-12% te laten toenemen.

De 'Agenda Zuid-Limburg - Zuid-Limburg gaat over grenzen heen' onderschrijft dit. Het grensaspect speelt binnen de agenda een rol bij ruimtelijke en sociaal-economische onderwerpen. "We streven naar een nog betere benutting van de grensligging met een goede balans tussen wonen, arbeidsplaatsen en voorzieningen en (verdere) verduurzaming van de economie in het landelijke gebied."

Daarnaast ontvangt de gemeente ook fondsen uit de EU. Zo is er in 2022 het project Syschemic toegekend dat deels in Geleen-centrum terechtkomt (subsidiebedrag: € 1.000.000). Tevens zijn er ESF gelden voor de arbeidsmarktregio Zuid-Limburg beschikbaar gesteld

(2020-2022 - € 985.873). Voor Glanerbrook is er € 2.500.000 ontvangen voor verduurzaming. De middelen voor Glanerbrook zijn aan Nederland beschikbaar gesteld via het NextGenerationEU programma, het coronaherstelfonds.