Gebrekkige zorgkennis leidt tot onverwachte zorgkosten

Veel Nederlanders hebben onvoldoende kennis van belangrijke basisprincipes uit ons zorgstelsel. Gemiddeld scoren Nederlanders een 4,9.

Zo gaat 79 procent ervan uit dat hun zorgverzekering in 2020 dezelfde dekking biedt als in 2019, terwijl de polisvoorwaarden ieder jaar veranderen. Ook heeft 44 procent van de Nederlanders geen idee wat voor basisverzekering hij of zij heeft en weet de helft niet dat je met een restitutieverzekering niet alles vergoed krijgt. Dit blijkt uit een representatief onderzoek dat online consumentenadviseur Pricewise al sinds 2015 jaarlijks laat uitvoeren onder duizend respondenten van veldwerkorganisatie Panel Inzicht.

Weinig zorgkennis leidt tot onverwachte zorgkosten

Al met al heeft één derde van de Nederlanders te maken gehad met onverwachte zorgkosten afgelopen jaar. Deze kosten waren voor meer dan de helft (51 procent) hoger dan € 250. In 43 procent van de gevallen was er sprake van onverwachte zorgkosten, omdat men niet wist dat deze buiten de dekking van de verzekering vielen. Voor 27 procent was het onbekend dat gemaakte zorgkosten onder het eigen risico vielen en bij 23 procent was de reden dat de verzekeraar geen afspraken had met de gekozen zorgverlener, waardoor slechts een deel van de kosten werd vergoed.

Onvoldoende kennis basisverzekering

44 procent van de Nederlanders weet niet welk type basisverzekering hij of zij heeft. Slechts 51 procent weet bijvoorbeeld dat je met een naturaverzekering minder keuzevrijheid hebt bij ziekenhuizen, huisartsen en fysiotherapeuten. Sowieso heerst er onwetendheid over wat wel en niet vergoed wordt vanuit de basisverzekering. Zo weet een groot gedeelte niet dat anticonceptie voor jongeren (18-21 jaar), een stoppen-met-rokencursus en incontinentiemateriaal worden vergoed vanuit de basisverzekering.

Collectief verzekerden denken goedkoper uit te zijn

Collectief verzekerden, goed voor 41 procent van het totaal, lijken zich het minst te verdiepen in veranderingen in hun zorgverzekering: 51 procent zit al ruim tien jaar bij dezelfde verzekeraar. De belangrijkste reden is voor 93 procent dat zij goedkoper uit denken te zijn met hun collectieve verzekering. Onlangs werd bekend dat de korting op de premie voor collectieve verzekeringen in 2020 wordt teruggeschroefd van maximaal 10 procent naar 5 procent: 70 procent van de respondenten denkt echter dezelfde korting te krijgen volgend jaar. Zoals Pricewise eerder heeft aangetoond, is een werkgeverscollectief - ook met 10 procent korting - vaak onvoordeliger dan een individuele zorgpolis.

Rapportcijfer zorgkennis ruim onvoldoende

Pricewise test sinds 2015 ieder jaar de zorgkennis van 1.000 respondenten met 33 vragen over onder andere de basisverzekering , eigen bijdrage, zorgkosten en vergoedingen. Gemiddeld scoorden de deelnemers dit jaar een zeer magere 4,9; vorig jaar was dit nog een 5,4. Een behoorlijke achteruitgang ten opzichte van vorig jaar.

Verwarring: eigen risico vs. eigen bijdrage

Ook het eigen risico blijft voor velen onduidelijk: zo weet 44 procent niet dat het eigen risico alleen voor zorg uit de basisverzekering geldt. Slechts 28 procent weet dat het niet geldt voor kraamzorg. Verder weet slechts 36 procent dat je voor sommige medische kosten naast het eigen risico ook een eigen bijdrage moet betalen. Over het eigen risico an sich is de meerderheid het eens: 69 procent vindt dat dit afgeschaft moet worden en bij 65-plussers is dit zelfs 80 procent. Van deze leeftijdsgroep verwacht dan ook 68 procent het eigen risico dit jaar op te maken. Van alle respondenten verwacht maar 38 procent het eigen risico op te maken.

Verwachting aantal overstappers

55 procent van de ondervraagden zegt hun zorgverzekering dit jaar te willen vergelijken en 17 procent acht de kans groot daadwerkelijk over te stappen. Volgens Hans de Kok, directeur van Pricewise, leidt de onvoldoende kennis bij consumenten tot inactiviteit en koudwatervrees. "Ondanks alle campagnes die zorgverzekeraars, consumentenorganisaties, vergelijkingssites en zelfs de overheid ieder jaar voeren om consumenten te stimuleren hun zorgverzekering onder de loep te nemen, blijft het percentage Nederlanders dat overstapt van zorgverzekering jaarlijks gemiddeld slechts 6 procent. Als mensen er meer vanaf weten, zijn ze uiteraard veel beter in staat de best passende keuze te maken, ook als ze niet veranderen van zorgpolis. Het is daarom belangrijk dat alle marktpartijen zich inzetten om zorgverzekeringen zo goed mogelijk uit te leggen aan de consument. En de consument zich bewust wordt van de voorwaarden, premies en voor- en nadelen van de verschillende zorgpolissen."

De ondersteunende tabellen - zoals het overzicht van de gemiddelde wijzigingen per leverancier - zijn te vinden in het online persbericht op Pricewise.nl .