Ten noorden van de Urmonderbaan (de weg van Sittard naar Urmond) ligt de
Lexhy. Het gebied van 100 hectare bestaat deels uit bos, deels uit weilanden.
Het gebied ontleent zijn naam aan Armand de Lexhy, die er meer dan een eeuw geleden woonde en er een bruinkoolgroeve exploiteerde. Het bos is onderdeel van het Natuurnetwerk Limburg. Er zitten veel bijzondere vogelsoorten.
Het gebied is jaren een twistpunt tussen
DSM, later
Chemelot enerzijds en het Graetheidecomité anderzijds. Het Graetheidecomité gaat in een ingezonden brief in op de ontwikkelingen, dan wel het uitblijven daarvan, rond dit gebied.
Het Graaetheidecomité schrijft:
DSM is eigenaar van het gebied. Het bedrijf beloofde in 1997 schriftelijk dat de Lexhy altijd groen zou blijven. Toch kwam datzelfde DSM in 2017 met het idee om er industrie (onderzoek en kleine fabrieken) te vestigen. Men verwachtte dat in 2026 ongeveer 30 hectare volgebouwd zou zijn. En er zouden enkele duizenden mensen werken. Hier is nog niets van terechtgekomen. In voorspellen van de toekomst is DSM nooit erg goed geweest.
Inmiddels zijn er meer plannen voor de Lexhy in ontwikkeling. De stroomvoorziening moet behoorlijk uitgebreid worden. Vooral Chemelot heeft behoefte aan veel meer stroom. TenneT wil daarvoor een nieuw 380 kV station bouwen. Volgens de gemeente moet ook dat op de Lexhy komen. Later zou daar nog een gelijkstroomconverter en mogelijk een waterstoffabriek bij komen. In totaal gaat het dan om 50 hectare.
Chemelot Campus
In de Omgevingsvisie 2025-2040, die de gemeente momenteel opstelt, wordt voor de Lexhy uitgegaan van de plannen uit de tijd dat DSM nog een belangrijke rol speelde. Dit is echter volledig achterhaald nu DSM zich terugtrekt uit de Campus. Helaas gaat de Omgevingsvisie niet in op de gevolgen hiervan. Het groeitempo van de Campus zal veel lager zijn dan wat enkele jaren geleden verwacht werd. Het accent zal veel meer op recycling gaan liggen. Het is toe te juichen dat Chemelot werk maakt van recycling van materialen die ze zelf produceren (zoals plastics). Het Graetheidecomité vraagt zich echter af of het in het belang van de regio is dat Chemelot zich gaat richten op recycling van allerhand andere materialen, zoals PET-flessen, autobanden en batterijen. Op die manier wordt Geleen het vuilnisvat van de verre omgeving. Ook hierbij gaat de ontwikkeling trouwens moeizaam want twee van de drie genoemde projecten zijn al mislukt. Aantasting natuur
Over het Lexhy-bos schrijft de gemeente dat dit zoveel als mogelijk behouden moet blijven. Een ondergrens voor wat er nog over moet blijven wordt niet genoemd. Het kan dus zo zijn dat het niet mogelijk blijkt om meer dan drie bomen te behouden. Niet het behouden van het bos maar de plannen van Chemelot hebben dus de hoogste prioriteit. En dit terwijl het bos onderdeel is van het Natuurnetwerk (vroeger EHS – ecologische hoofdstructuur - genoemd), waarvoor de verplichting geldt de natuur te behouden en te verbeteren. Arcadis noemt in een beoordeling van de plannen van de gemeente de Campus het grootste risico voor het Natuurnetwerk Limburg. De plannen gaan volgens Arcadis ten koste van ruimtelijke kwaliteit, landschap en natuurgebieden.
Op Chemelot is nog plaats genoeg
Het Graetheidecomité vindt dat eerst aangetoond moet worden dat de uitbreidingen niet mogelijk zijn op het huidige Chemelotterrein. Volgens Chemelot is er nog ongeveer 100 hectare vrij. In de nabije toekomst komt nog extra ruimte beschikbaar door de sloop van twee grote fabrieken. Verder zitten er op de site enkele bedrijven (bijvoorbeeld Mammoet) die niets van doen hebben met chemie en eigenlijk op een ander industrieterrein thuishoren. In de Gebiedsvisie Omgeving Chemelot (2021) werd al gesteld dat de ruimte op Chemelot beter benut moet worden, maar daar is nog niets van terechtgekomen. Het is voor natuur, landschap en leefbaarheid beter als zowel de uitbreiding van de Campus als de nieuwe elektriciteitsvoorzieningen op het huidige Chemelotterrein een plaats vinden. En als het Lexhy-bos behouden blijft.