Hoeveelheid huishoudelijk afval per inwoner daalt licht in 2023

In 2023 hebben de 342 gemeenten in Nederland 8,1 miljard kilogram huishoudelijk afval ingezameld. Dit komt neer op ongeveer 453 kilogram per inwoner.

In 2022 was dat 460 kilogram per inwoner. De grootste afvalstromen zijn huishoudelijk restafval, groente-, fruit- en tuinafval (gft), en papier en karton. Ongeveer een kwart van de gemeenten zamelt minder soorten huishoudelijk afval gescheiden in en laat het afval na inzameling scheiden. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

Het huishoudelijk restafval is afgenomen van 182 kilogram per inwoner in 2022 naar 177 kilogram per inwoner in 2023. Met 713 kilogram per inwoner zamelde Ameland het meeste huishoudelijk restafval in. In Horst aan de Maas werd het minste huishoudelijk afval ingezameld: 26 kilogram per inwoner.

Papier en karton is een afvalstroom die al jaren afneemt door de digitalisering. Tijdens de coronapandemie stabiliseerde deze afvalstroom doordat er meer pakketjes werden verzonden, maar in 2023 is de afname verder doorgezet. Er werd dat jaar 41 kilogram per inwoner aan oud papier en karton ingezameld, tegen 43 kilogram per inwoner in 2022. In 2000 werd nog 64 kilogram per inwoner aan oud papier ingezameld. Op Schiermonnikoog werd in 2023 het meeste papier ingezameld: 159 kilogram per inwoner. In Den Haag werd met 16 kilogram per inwoner het minste oud papier en karton ingezameld.

In 2023 is met 92 kilogram per inwoner meer gft-afval ingezameld dan in het relatief droge jaar 2022, toen 89 kilogram per inwoner werd ingezameld. In stedelijke gebieden met veel hoogbouw is minder ruimte voor afvalbakken voor het gescheiden van afval zoals gft. Dit is terug te zien in de cijfers, waar Amsterdam met 4 kilogram gft per inwoner lager uitkomt dan gemiddeld. Het meeste gft-afval werd ingezameld in de niet-stedelijke gemeente Westerveld: 241 kilogram per inwoner.

Steeds meer afval wordt gerecycled. Ingezameld afval wordt gescheiden en hergebruikt als nieuwe grondstof of als nieuw product. Dit noemen we een circulaire economie. De meeste gemeenten zetten in op scheiden van afval door de burger zelf. Denk aan gescheiden ingezamelde afvalstromen als glas, en plastic flessen, metaalverpakkingen en drankkartons (pmd). Uit kostenoverwegingen, en doordat het rendement van nascheidingsinstallaties beter wordt, laten steeds meer gemeenten hun restafval nascheiden. Dit houdt in dat de burger minder afval zelf gescheiden hoeft aan te bieden, maar de gemeente zamelt het afval (deels) ongescheiden in, en stuurt het naar een nascheidingsinstallatie.

Het CBS heeft over 2023 voor het eerst cijf ers verzameld over nascheiding in opdracht van gemeenten. Ongeveer een kwart van de Nederlandse gemeenten laat het restafval door een afvalverwerker nascheiden.

In de gemeenten die gebruik maakten van nascheiding, werd in 2023 ongeveer 920 miljoen kilogram restafval aangeboden bij een nascheidingsinstallatie. Dit komt neer op 139 kilogram per inwoner. Uit het aangeboden restafval worden voornamelijk kunststof en biogranulaat teruggewonnen. Het restant dat overblijft na de nascheiding, wordt in de meeste gevallen verbrand.