De nepwebshop van de politie heeft in korte tijd een groot publiek bereikt. Het doel? Consumenten waarschuwen voor online fraude en leren hoe je een nepwebshop herkent.
Het resultaat? Meer dan 125.000 unieke bezoekers. Dit is ruim vier keer zoveel als verwacht. "We mikten op zo’n 30.000 bezoekers. Dit heeft onze verwachtingen ruimschoots overtroffen," zegt Gijs van der Linden, teamleider van Het Landelijke Meldpunt Internet Oplichting (LMIO).
"Ongeveer de helft van alle aangiftes rond internetoplichting gaan over webwinkelfraude", zegt Van der Linden. In 2024 ging het om 45.000 aangiftes van internetoplichting. Daarvan gingen meer dan 20.000 over webwinkelfraude. "Het is echt een groot probleem."
"Het is mooi dat we zo veel mensen hebben bereikt. Aan de andere kant baart het ons zorgen," zegt Van der Linden. "Het hoge aantal bezoekers wijst erop dat een grote groep mensen vatbaar is voor dit soort fraude. Opvallend is dat de grootste groep bezoekers 55-plussers zijn."
Op het eerste gezicht lijkt de nepwebsite pakjedealsnu.nl een normale, betrouwbare webshop die gadgets en elektronica tegen scherpe prijzen aanbiedt. De site bevat daarnaast allerlei lovende 'klantbeoordelingen' om het vertrouwen van de kopers te winnen. Nergens is duidelijk dat de webshop nep is. Tot iemand iets wil kopen. De koper krijgt dan een waarschuwing dat – als dit een echte malafide webshop was – hij of zij opgelicht zou zijn. Vervolgens is er uitleg over de risico’s van online fraude.
Ruim zevenduizend mensen bekeken de waarschuwingsvideo met een politieagent. Daarnaast leidde media-aandacht, zoals interviews op radio en tv, tot brede bekendheid. Veel consumenten waardeerden de actie en waren positief over het initiatief. Van der Linden: "Ik was bang voor negatieve reacties. Het kon in het begin twee kanten op. Gelukkig was de feedback heel positief. Mensen vonden het educatief en anders."
"Op pakjedealsnu.nl waren meerdere verstopte aanwijzingen dat het ging om een nepwebshop", legt Van der Linden uit. "Mensen hadden het nummer van de Kamer van Koophandel en het adres kunnen checken. Die waren van de politie. Zo zijn er meer zaken waarop je kunt checken of een webshop betrouwbaar is of niet."
De site pakjedealsnu.nl is een samenwerking met partner Capgemini. Dit technologie- en consultancybedrijf is van oudsher sterk betrokken bij overheidsorganisaties die actief zijn in openbare orde en veiligheid. Vanuit deze expertise en de wetenschap dat cybercriminaliteit heel veel financiële en emotionele schade kan aanrichten in de samenleving voor burgers en bedrijven, heeft het bedrijf de nepwebshop kosteloos ontwikkeld. De campagne is voorbij, maar de site blijft wel in de lucht, legt Van der Linden uit. ‘We krijgen leuke reacties van politiemedewerkers die de site willen gebruiken voor educatieve doeleinden, zoals het herkennen van een nepwebshop. Anderen willen de site inzetten voor carnaval en lokale producten, maar dan met het oog op het waarschuwen voor nepproducten.’ Ook wordt gekeken hoe de site blijvend kan worden gebruikt om consumenten te bereiken.
Een nepwebshop herken je aan meerdere zaken. Zo zijn onrealistisch lage prijzen al een waarschuwing. Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is dat meestal ook zo. Controleer daarnaast de bedrijfsgegevens, zoals een KvK-nummer. Dit kan via de Kamer van Koophandel om te checken of het bedrijf echt bestaat. Vertrouw daarnaast niet blindelings op reviews op de webshop zelf, maar zoek onafhankelijke beoordelingen op platforms zoals Trustpilot. Keurmerken kun je verifiëren via de officiële keurmerkwebsite. Let ook op de URL: fraudeurs maken vaak kleine aanpassingen, zoals spelfouten. Dus eerst checken en dan bestellen. Klik hier voor meer tips om een malafide webshops te herkennen.