Paniek om orgaanmaffia die kinderen wil ontvoeren
In heel Nederland gaan al weken verhalen rond over een rood busje met geblindeerde ramen waarin twee Bulgaarse mannen rondrijden op zoek naar kleine kinderen om te ontvoeren. Het zou gaan om het stelen en verkopen van organen.
Volgens de politie is het verhaal een hoax. Het gerucht en het Westland, Enschede, Monster, Naaldwijk, Rotterdam, Assendelft en Krommenie.
Ook uit Zoetermeer kwam een melding van een poging tot kidnapping. De twee mannen zouden een baby uit een buggy hebben geprobeerd te trekken.
Evoluerende versies
Dat de paniekmeldingen niet op waarheid berusten, kan onder meer afgeleid worden uit het feit dat vele licht afwijkende varianten van hetzelfde incident op verschillende plaatsen gebeurd zou zijn. Zo is het busje soms wit in plaats van rood.
Onderzoek
Wetenschapper Peter Burger van de Universiteit Leiden doet onderzoek naar broodje-aapverhalen, die soms lijken te evolueren. "Wat er gebeurt, is dat het verhaal geknipt en geplakt en dus vervormd wordt. Een bericht zonder plaatsnaam erin kan dus over elk dorp of elke stad gaan, dat is hier ook gebeurd."
Dat zegt Burger tegen het AD: "De angst voor kindermisbruik is heel begrijpelijk, die heb ik zelf ook. Het is van alle tijden. En er zijn gevallen waarbij ontvoerders kinderen van straat oppikken en meenemen."
Van de zogenaamde verdachten heeft de ene zwart haar in een lange paardenstaart. De ander heeft een breed gezicht.
Brief aan ouders
In Cuijk nemen de basisscholen het zekere voor het onzekere. Alle ouders kregen deze week een brief waarin voorzichtigheid gevraagd wordt. De school schrijft daarin ook dat er 'twijfel' bestaat over de waarheid van het verhaal.
Op verjaardagsfeestjes vertellen ouders en kinderen elkaar griezelverhalen over gedrogeerde kinderen die langs de weg gedumpt werden.
Oud verhaal
Burger: "Verhalen over witte busjes bestaan al vele jaren; de oudste melding dateert van 2000, in Oss, en vanaf 2004 duiken de wittebusjesverhalen elk jaar wel een of meerdere keren op. Maar naar aanleiding van de schaal waarop de meldingen de afgelopen weken binnenkwamen, ben ik er een onderzoek naar begonnen. Ik wil weten: waarom juist nu? Daar ben ik nog niet achter."
De verhalen over witte busjes komen ook in andere landen voor. Van Australië tot Zweden. "Het komt zelfs voor, zoals in Wijchen is gebeurd, dat totaal onschuldige bezitters van witte busjes het slachtoffer worden van de verhalen," zegt Burger. "In Wijchen ging het om een ijscoman die werd aangezien voor een kinderlokker."