Theater Na de Dam in voormalig ING-kantoor Sittard

Op donderdag 4 mei aanstaande wordt na afloop van de Nationale Dodenherdenking weer het Theater Na de Dam opgevoerd.

Dat gebeurt dit jaar voor de veertiende keer. Verdeeld over Nederland vinden onder deze noemer ruim 130 voorstellingen plaats.

De kern van Theater Na de Dam is vanaf de eerste editie in 2010 hetzelfde: het herdenken van de oorlogsgeschiedenis via het doorvertellen van de verhalen die onze samenleving en ons heeft gemaakt tot wie we zijn en kunnen worden. Het vasthouden aan zo'n bepalend ritueel is waardevol. Het doet ons beseffen hoe kwetsbaar vrijheid is.

Theater Na de Dam is opgezet om, met het historische kader van de periode van de Tweede Wereldoorlog, verdieping aan de Nationale Herdenking te geven. Om de jonge generaties de verhalen uit die onvoorstelbare tijd te laten ontdekken. Om een moment en plek te geven aan kritische reflectie vanuit dat verleden op de huidige tijd; vanuit het nu naar het toen en weer terug naar het nu en de toekomst.

In Sittard-Geleen regisseert dit jaar theatermaker Mayke Roels, artistiek coördinator bij Zuidzone, het Theater Na de Dam. Het landelijke thema is dit jaar 'Vrijheidsstrijders'.

Jongeren uit Sittard verdiepten zich onder leiding van Roels in de geschiedenis van Sittard ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstellingVergeten Verzet.

In een tijd waarin sommige mensen de holocaust ontkennen en zorgeloos selfies maken bij een concentratiekamp gaan zeven Limburgse jongeren op onderzoek uit. In Erfgoedcentrum De Domijnen vinden zij indrukwekkende verzetsverhalen uit de Tweede Wereldoorlog. Geen enkel dossier gaat over een vrouw. Waren er dan geen vrouwelijke verzetsstrijders? Jazeker! De jongeren gaan op zoek naar deze vergeten verhalen en fantaseren over wat er in hun dossiers had kunnen staan. Natuurlijk komen daarbij ook de imposante verhalen over mannelijke verzetsstrijders aan bod.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Het Theater Na de Dam is vandaag de dag van onverminderd belang, zeker wanneer oorlog niet meer iets abstracts is of ver weg, zeker wanneer groepen in de samenleving zeggen te 'strijden voor vrijheid' en daarbij schaamteloos symboliek uit de Tweede Wereldoorlog misbruiken, zeker wanneer wij als samenleving de onwelgevallige zaken uit ons verleden nog steeds niet makkelijk onder ogen willen komen.

De uitvoering van het Theater Na de Dam vindt plaats in het leegstaande voormalige ING-kantoor op de hoek van het Hub. Dassenplein en de Engelenkampstraat. Omdat de voorstelling op de avond van Dodenherdenking al volledig 'uitverkocht' is (de toegang is gratis, maar een plek reserveren is nodig) wordt op de repetitie op woensdagavond 3 mei opengesteld voor toeschouwers. Uiteraard met de kanttekening dat de voorstelling dan nog niet helemaal 'af' is.