Veel politiemedewerkers ervaren bedreiging door criminelen

Bijna een kwart van alle agenten en rechercheurs geeft aan weleens bedreigd te zijn door criminelen.

Dat blijkt uit onderzoek onder ruim zeshonderd politiemedewerkers. Die dreiging richt zich steeds vaker op de (politie)persoon of op de werkplek. "Dat is te gek voor woorden", stelt Peije de Meij, deelportefeuillehouder Geweld. "Werken voor de politie mag nooit leiden tot persoonlijke dreiging."

De uitkomsten van het onderzoek – door Mehlbaum Onderzoek, in opdracht van Politie & Wetenschap – zijn stevig: een kwart van de politiemedewerkers is ooit bedreigd en ongeveer tien procent verwacht dat dit een keer gaat gebeuren. Zeer zorgelijk is dat het dreigen zich steeds vaker op de persoon richt. Er zijn meerdere gevallen bekend waarbij een verdachte privé-informatie had over een politiemedewerker, zoals een adres, kenteken of waar diens kinderen naar school gaan. De Meij: "Vroeger was het politie die werd bedreigd, het instituut. Nu zie je dat politiemensen en hun naasten in de privésfeer worden bedreigd, persoonlijk."

De Meij hoort geregeld dat de samenleving verhardt en dreigen er bij hoort, dat het inherent is aan politiewerk. "Politiemedewerkers zijn echt wel wat gewend en weten er goed mee om te gaan, maar geen enkele bedreiging is normaal of mag dat ooit worden", benadrukt de deelportefeuillehouder. "Het hangt van de omstandigheden en het soort dreiging af hoe groot de impact is op de collega en zijn of haar omgeving. Tegelijkertijd is er het harde besef dat het realiteit is. Het is daarom noodzakelijk om ons daar professioneel op voor te bereiden."

Uit het onderzoek blijkt dat de meeste politiemedewerkers geen – bewuste – negatieve impact ervaren. Een dreiging lijkt zelfs te motiveren. Maar wees niet te lichtzinnig, waarschuwt De Meij. "Als je wordt bedreigd, kan dat leiden tot ander gedrag, tot terughoudendheid in het werk. En vlak de mentale druk niet uit. Als je in jouw privésfeer wordt bedreigd, dan raakt jou dat toch, misschien onbewust. We merken nu al dat collega's vaker anoniem en onherkenbaar willen werken."

De regel is niet afgeschermd werken. Toch kan gezichtbedekkende kleding soms wenselijk zijn, of dat je (persoons)gegevens in overheidssystemen laat verwijderen. "Dat doen we alleen in uiterste gevallen", aldus De Meij. "Het uitgangspunt is dat we transparant en benaderbaar zijn. Gezichtsbedekkende kleding past daar in de regel niet bij."

Het onderzoek bevestigt het belang om te zorgen voor een veilige werkomgeving. De Meij: "De veiligheid van onze mensen is voor ons als werkgever topprioriteit. Als een medewerker wordt bedreigd, is dat voor de politieleiding speerpunt nummer één. Een van de belangrijkste aanbevelingen uit het rapport, is dan ook dat medewerkers die slachtoffer zijn van bedreiging worden gehoord. We nemen elke melding serieus en treffen waar nodig passende maatregelen. Gaat het bijvoorbeeld om genoegdoening, dan neemt het korps het voortouw. Aangifte doen is een voorwaarde. Slechts een vijfde van de deelnemers aan dit onderzoek deed aangifte. Toch is dat noodzakelijk wil het Openbaar Ministerie de zaak kunnen opvolgen."

Het is vanzelfsprekend dat het korps politiemedewerkers terzijde staat die bedreigd (dreigen) te worden. Medewerkers hebben echter ook een eigen rol. Zorgvuldig zijn met gevoelige werkinformatie is een vereiste, en dat ze trainingen en e-learnings volgen over omgaan met risicovolle situaties. Daarnaast is het verstandig om – in geval van dreiging – de vindbaarheid op sociale media te beperken en om in extreme gevallen thuis beveiligingscamera's te plaatsen. "Natuurlijk kan wet- en regelgeving ook helpen de veiligheid van medewerkers te borgen", stelt De Meij. "Een belangrijke stap daarin is het strafbaar stellen van doxing. Binnen onze organisatie leidde dat tot handelingskaders hoe daarmee om te gaan."

Tot slot de dreigementen aan het adres van politiebureaus. Ook daar zet het korps stappen voor de veiligheid. Elke eenheid heeft een beveiligingscoördinator die de veiligheidssituatie binnen de eenheid monitort namens de Chief Security Officer en die de hoofden bedrijfsvoering hierover adviseert. De afgelopen jaren heeft dat op meerdere werklocaties geleid tot extra, fysieke maatregelen. Het versterken van de veiligheid van specifieke locaties vindt continu plaats en heeft ook komende jaren extra aandacht nodig.