Het college van B&W heeft de gemeenteraad per brief geïnformeerd over de gemeentelijke ontwikkelingen in relatie tot de Spreidingswet.
In de brief, waarvan de inhoud hieronder grotendeels is weergegeven, gaat het college ook in op de reactie van het college op het op 17 februari jl. door de minister van Volkshuisvesting in consultatie gebrachte wetsvoorstel ‘schrappen voorrang statushouders bij sociale huur’.
Minister Faber van Asiel en Migratie heeft eind 2024 de verdeelbesluiten! Voor asielopvangplekken per provincie gepubliceerd. Deze taakstelling is voor onze gemeente bijgesteld naar 89 plekken, in plaats van de eerder gestelde 434 indicatieve plekken. Meer specifiek gaat het dan om 76 reguliere plekken en 13 plekken voor alleenstaande minderjarige asielzoekers (AMV). Deze bijstelling is gebaseerd op het provinciale plan dat eind december met minister Faber is gedeeld. In het provinciale plan wordt aangegeven dat het de Provincie Limburg naar verwachting lukt om voor 1 juli 2025 te voldoen aan de gestelde opgave.
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) heeft met goedkeuring van het college een locatie in onze gemeente in onderzoek. Het gaat om een kleinschalige opvanglocatie voor maximaal 32 alleenstaande minderjarige asielzoekers. Een vorm van opvang waar landelijk een fors tekort aan is. Jongeren verblijven daardoor op reguliere locaties of noodopvanglocaties voor volwassenen. Een onwenselijke realiteit ten nadele van de jongere en zijn ontwikkeling.
Het college verwacht binnen nu en twee weken een formeel verzoek van het COA, met de vraag of het college akkoord is met de voorgestelde aanpak en locatie.
Op maandag 17 februari 2025 heeft minister Keijzer van Volkshuisvesting het ‘Wetsvoorstel schrappen voorrang statushouders bij sociale huur’ in consultatie gesteld. De insteek van het voorstel is om gelijkheid tussen woningzoekenden te regelen en wachtlijsten terug te dringen. Een benadering die geen rekening houdt met de stagnaties in de asielketen en waarvan te betwijfelen valt of deze bijdraagt aan de wachtlijstproblematiek.
Inmiddels hebben 16 G40-gemeenten, waaronder Sittard-Geleen, negatief gereageerd op dit voorstel. Deze gemeenten roepen het kabinet op om het voorstel met ‘spoed in te trekken’. Dit omdat de impact, zowel voor individuen als het systeem in zijn geheel, groot is. Gemeenten blijven namelijk wél wettelijk verplicht om statushouders te huisvesten, maar de mogelijkheid om dat te doen wordt onuitvoerbaar. Zonder de huisvesting van statushouders in sociale huurwoningen zal de doorstroom uit de opvang stokken. Het leidt tot overvolle opvangcentra (1 op de 3 mensen in de opvang zijn nu al statushouders), veel hogere kosten voor alternatieve vormen van huisvesting (als die al beschikbaar zijn) en meer mensen op straat. Het creëren van passende huisvestingsmogelijkheden voor statushouders is daarom niet alleen een humanitaire noodzaak, maar ook een voorwaarde voor een stabiele en leefbare samenleving.