Zuid-Limburgers denken mee over een koelere, groenere en veiligere grensregio

12 aug , 16:30 Nieuws
landschap kollenberg sittard mg 2097
SGN

Limburg - Hoe houd je een wijk leefbaar tijdens een hittegolf? Waar kun je heen als het te warm wordt? En wie waarschuwt je als er noodweer op komst is, zeker als je vlak bij de grens woont?

Over dit soort vragen dachten ruim 1.200 inwoners uit Nederland, België en Duitsland de afgelopen drie jaar mee binnen het project Active Citizenship Participation (ACP), onder leiding van GGD Zuid-Limburg aan Nederlandse zijde.

Het doel van het project: inwoners structureel betrekken bij grensoverstijgende samenwerking rond klimaat en gezondheid in de Euregio Maas-Rijn (EMR). Want waar klimaatverandering geen grenzen kent, doet beleid dat vaak wel. 

Wat vinden inwoners van Zuid-Limburg?

Ruim 800 Zuid-Limburgers deden mee aan een digitale vragenlijst en bijeenkomsten in onder andere Kerkrade, Vaals en Landgraaf. Daaruit kwamen duidelijke signalen naar voren: inwoners zijn tevreden over het drinkwateraanbod, maar missen informatie over waar je bij hitte gratis water kunt tappen. Ook is er behoefte aan meer groen en koele plekken, vooral in versteende wijken. Koele, openbare binnenruimtes worden belangrijk gevonden, maar zijn vaak onbekend of moeilijk bereikbaar. 

Verder gaven veel deelnemers (meer dan 60%) aan regelmatig de grens over te steken, en werd gepleit voor één waarschuwingssysteem bij extreem weer dat ook over de grens werkt. Tot slot gaven deelnemers aan dat jongeren en kwetsbare groepen beter betrokken moeten worden bij beslissingen over hun leefomgeving.

Wat gebeurt er met de uitkomsten?

De resultaten zijn gedeeld met gemeenten en euregionale partners in Nederland, België en Duitsland. Tijdens de slotbijeenkomst in Eupen, begin juli 2025, spraken overheden, maatschappelijke organisaties en geïnteresseerde burgers uit Nederland, België en Duitsland hun positieve intenties uit voor een vervolg.Er wordt nu gewerkt aan een toekomstplan voor duurzame samenwerking, met onder andere aandacht voor structurele burgerinspraak in beleid, het versterken van het netwerk tussen gemeenten en inwoners, en het financieren van lokale initiatieven. Een euregionaal coördinatiepunt voor burgerparticipatie maakt mogelijk deel uit van dit plan.

“De inbreng van inwoners uit Zuid-Limburg en de rest van de Euregio laat zien dat er behoefte is aan gezamenlijke oplossingen. Met ACP hebben we waardevolle ideeën opgehaald en concrete aanknopingspunten gegeven aan gemeenten en partners om mee aan de slag te gaan. Mooi is dat er bijvoorbeeld in de gemeente Kerkrade al concrete stappen zijn gezet naar aanleiding van de bijeenkomsten, en dat de deelnemers hierover actief zijn geïnformeerd.” 
- Marita Bastiaens, unithoofd Milieu en Gezondheid bij GGD Zuid-Limburg

Over het project

Het project Active Citizenship Participation (ACP) liep van 2022 tot 2025 en werd gefinancierd door de Duitse Robert Bosch Stiftung via het Common Ground-programma. GGD Zuid-Limburg was leadpartner, samen met onder andere de Euregio Maas-Rijn, gezondheidsdiensten uit Duitsland en Stichting EPECS. ACP ontwikkelde innovatieve methoden voor burgerparticipatie over landsgrenzen heen, zoals een aangepaste participatietool (Place Standard Tool EMR) waarmee inwoners hun leefomgeving konden beoordelen op onderwerpen als veiligheid, klimaat en gezondheid. 

Zo is een stevige basis gelegd voor een blijvende aanpak, waarin inwoners in de grensregio actief kunnen bijdragen aan toekomstgericht beleid. De tool en andere projectmaterialen zijn vrij beschikbaar voor geïnteresseerde burgers, organisaties en overheden die ermee aan de slag willen.

GGD Zuid-Limburg leidde het project aan Nederlandse zijde en leverde een actieve bijdrage aan de ontwikkeling van de aanpak. Nu het fundament is gelegd, dragen regionale partners het vervolgtraject, waarbij de GGD beschikbaar blijft als kennispartner.

2025 07 02 17h29 26