Het sprookje De Gouden Sleutel - een première voor het hele gezin

Op de laatste zondag van dit jaar verzorgt Harmonie Concordia uit Obbicht de Nederlandse première van het sprookje De Gouden Sleutel.

De uitvoering op 29 december vindt om 15:00 uur plaats in de Willibrorduskerk in Obbicht. De deuren gaan om 14:30 uur open.

Over deze bijzondere première verscheen in het magazine KNMO Klankwijzer onderstaand artikel, dat met toestemming mocht worden overgenomen.

Het sprookje De Gouden Sleutel verhaalt over een arm jongetje dat bij het sprokkelen van hout een gouden sleutel vindt in de sneeuw.

"Bij een sleutel hoort een sleutelgat", denkt hij. Hij zoekt verder en ontdekt een ijzeren kistje. Als hij het kistje met de gouden sleutel opent, komt er een verhaaltje tevoorschijn. Schilderende klanken dompelen het publiek vervolgens onder in een toverachtige wereld.

Er was eens ... is al zes jaar geleden geschreven. Naast de oorspronkelijke versie in het Duits zijn er vertalingen in het Nederlands, Frans, Engels, Spaans, maar ook in het Japans en het Zuid-Afrikaans. Gek genoeg is het kijk- en luisterspel in Nederland nog nooit uitgevoerd.

Harmonie Concordia uit Obbicht heeft de primeur. De uitvoering van het 55 minuten durende werk vormt zondag 29 december de afsluiting van de activiteiten rond het 125-jarig bestaan.

In 2013 was het 150 jaar geleden dat Jacob Grimm overleed. Samen met zijn broer Hans werd hij wereldwijd vooral bekend als schrijver van sprookjes. De opdracht tot het schrijven van een omvangrijk vocaal-instrumentaal werk, gebaseerd op sprookjes van de Gebroeders

Grimm, was een van de initiatieven die ter herdenking van de sterfdag genomen werden. Het geheel duurt ongeveer een uur en is geschreven voor een bezetting bestaande uit een verteller, ten minste drie acteurs, een kinderkoor en een harmonieorkest, aangevuld met harp en keyboard.

"Het werk kan scenisch, semiscenisch en concertant uitgevoerd worden", legt componist Jan Van der Roost uit. "Alle drie de versies zijn al meerdere malen met succes uitgevoerd."

De bekende sprookjes Roodkapje, Repelsteeltje en Doornroosje vormen de hoofdbrok van het zogeheten Singspiel. Ze werden tekstueel aangepast door de Finse schrijfster Anni Komppa. Na de zeer succesvolle première in dé Grimm-stad Hanau (Duitsland) is de theatrale productie in vele landen te horen en te zien geweest. Op 15 mei volgend jaar brengt de Fryske Blasakademy de Friese versie in première.

Van der Roost: "Meteen na de ouverture en tussen die verschillende verhaaltjes klinkt een kort feeëriek interludium, dat verwijst naar het veel minder bekende De Gouden Sleutel. Schilderende klanken voeren de luisteraar vervolgens naar een ander universum. Uiteenlopende emoties en klanken wisselen elkaar af. Soms teder en naïef, dan weer gewelddadig en beangstigend, etherisch en spectaculair of bespiegelend en triomfantelijk. De luisteraar herkent niet alleen de verhaallijnen maar wordt er door de muziek in meegezogen."

In tegenstelling tot de symfonische wereld met talloze opera’s, operettes, musicals etc. kent het blaasmuziekrepertoire relatief weinig werken met een scenische uitvoering. Ook de combinatie van kinderkoor met harmonieorkest komt niet vaak voor. Een gegeven waar de componist rekening mee heeft gehouden.

"Bijzondere aandacht is besteed aan de orkestratie en met name de momenten dat het kinderkoor zingt. Ik heb dit zeer omzichtig geïnstrumenteerd zodat die frêle stemmetjes niet overstemd worden."

Concordia Obbicht voert het kijk- en luisterspel uit met ondersteuning van jeugdkoor Groenewoud uit Weert en diverse lokale toneelspelers. De regie en de rol van de verteller zijn in handen van Gabriëlle Logister. Na de pauze speelt het harmonieorkest een licht programma met nummers als Old en Wise, Unchain my heart en een medley van André Hazes.

De combinatie van kinderkoor met harmonieorkest trekt ongetwijfeld publiek aan dat normaal gesproken niet vlug een concert van een blaasorkest zou bezoeken. Het is een bijzonder werk dat niet alleen al voor veel volle zalen heeft gezorgd, maar ook voor vele blije, opgewonden, ontroerde en begeesterde harten bij uitvoerders en luisteraars.

Wellicht een tip voor verenigingen die op zoek zijn naar een werk dat het hele gezin aanspreekt.