Eerder hebben we eens gesproken over een aantal vooroordelen van anderen, met name ‘Hollanders’, over ons. En inderdaad, we hebben gemerkt dat er best een aantal vooroordelen zijn die niet alleen best pijnlijk zijn, maar bovendien nog zeer levendig ook!
Maar hoe is het met onze vooroordelen over de ‘Hollanders’ gesteld? Hebben wij soms géén vooroordelen of zijn die wellicht ernstig? Dus: hoe staan ‘wij’ tegenover ‘hen’?
Nogal wat Limburgers zien de niet-Limburgers, en met name de ‘Hollanders’ als indringers die proberen zo spoedig mogelijk de touwtjes in handen te krijgen. Men kan zich niet aan de indruk onttrekken dat dit in nogal wat bedrijven inderdaad het geval is geweest. Waarschijnlijk komt dat voort uit het feit dat ‘wij’ vaak een te afwachtende houding aannamen, met als gevolg dat de ‘ander’ alerter reageerde en die hogere positie innam. Dat had weer tot gevolg dat zij samen weer een bijzondere groep vormden die zich onderling weer verstevigde. We denken hierbij bijvoorbeeld aan de vroegere beambten-casino’s, voor een duidelijk omschreven groep waar niet iedereen zo maar bij hoorde.
Bovendien vinden ‘wij’ dat ‘ze’ over het algemeen te weinig belangstelling hebben voor onze volkscultuur. En in wezen is dat ook zo. De rijke volkscultuur die het westen van ons land ooit had, is door de invloed van het calvinisme en de verregaande verstedelijking vrijwel verloren gegaan. De zo bejubelde ‘Hollandse nuchterheid’ heeft de overhand gekregen, d.w.z. dat het economisch aspect als het belangrijkste gezien wordt. Dat heeft wel tot gevolg dat het zo wezenlijk ‘savoir vivre’-aspect weggedrukt is uit het leven van alledag. We treffen dit wel aan in onze van huis uit katholieke (en dat zeker niet negatief bedoeld!) zuidelijke provincies. En daar niet alleen! We vormen met deze instelling slechts een klein onderdeel van een vele malen groter Europees fenomeen. Het is dit aspect dat het leven uit zijn alledaagse nuchterheid haalt en kleur geeft. Het ontbreken van dit kleurrijk levensaspect leidt in de Hollandse gebieden tot nogal wat misverstanden met betrekking tot de Zuid-Nederlandse volkscultuur. Wie kent niet de denigrerende opmerkingen over o.m. carnaval, kermissen, processies?
Zo worden in dat licht ook onze dialecten vaak gezien als een vorm van culturele achterlijkheid. Een visie die onlangs ook in twee artikelen in onze regionale pers werd verkondigd! Je moet maar durven! Onze streektaal is daarentegen juist een zelfstandige taal, zowel op nationaal als Europees niveau erkend als een typisch cultureel erfgoed.
Zij vraagt van ons geen ‘schuilen achter’, maar een bewustwording van de eigen culturele identiteit.
F.W. (22 juli 2014)
