De strafrechter heeft de afgelopen weken laten zien dat hij wel raad weet met het actuele fenomeen coronahoester of -spuger: personen die – bijvoorbeeld – winkelpersoneel of politiemensen in het gezicht hoesten of in hun richting spugen, met de dreigende mededeling dat ze corona hebben. De rechter rekende met hen af door vaak maandenlange celstraffen op te leggen, veelal wegens een poging tot zware mishandeling.
Maar is een hoester of spuger ook buiten het strafrecht aansprakelijk te stellen? Letselschadebureaus maken zich op voor te verwachten schadeclaims van zieke slachtoffers die opzettelijk zijn besmet. De afhandeling van dergelijke claims kan gecompliceerd zijn.
Volgens Frederik Lieben, operationeel directeur van het Amsterdamse letselschadebureau JBL&G, is het “ongeschreven recht” dat iedereen een maatschappelijke plicht heeft elkaar niet ziek te maken. “Maar dat is meteen ook het probleem: je wéét vaak domweg niet hoe, waar en door wie je een besmetting oploopt. In het geval van coronahoesters en -spuwers ligt dat natuurlijk anders: de kans dat je op die manier door een zieke patiënt wordt besmet is vele malen groter dan wanneer je per ongeluk een deurklink vastpakt.”
Als iemand weet dat hij met het virus is besmet en vervolgens iemand anders expres in het gezicht hoest, dan kan hij aansprakelijk worden gehouden voor de gevolgen, als die ander daardoor inderdaad corona oploopt, zet Lieben uiteen. Maar een en ander moet wel bewezen worden. Als de hoester ontkent, zijn daarvoor bijvoorbeeld getuigenverklaringen of camerabeelden nodig.
Daarnaast moet ook nog bewezen worden dat de hoester wist dat hij zelf corona had. Lieben: “Mocht degene die iemand in het gezicht hoest zelf nog niet weten dat hij corona heeft, en de andere persoon loopt hierdoor corona op, zal er niet snel sprake zijn van aansprakelijkheid. De hoester kan in dit laatste geval immers niets worden verweten, hooguit dat hij te weinig afstand heeft gehouden.”
En dan is er nóg een complicatie: het moet vaststaan dat de besmetting daadwerkelijk door de “opzethoester of -spuger” is veroorzaakt, zegt Lieben, en niet door iemand anders. “Nu het virus zich nog steeds zo snel verspreidt, is dat laatste natuurlijk ontzettend moeilijk aan te tonen. In veel gevallen zal het dus niet mogelijk zijn iemand aansprakelijk te stellen voor een eventuele besmetting en de gevolgen daarvan.”
