Op maandag 27 januari 1945 werd concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz bevrijd door soldaten van het Russische Rode Leger. Over de hele wereld werd daarbij stilgestaan.
Ook de Provincie Limburg hield een herdenkingsplechtigheid en hetzelfde gold voor de gemeente Sittard-Geleen. Om stil te staan bij de Holocaustslachtoffers uit Sittard-Geleen is van 27 januari tot en met 2 februari het tijdelijke Holocaustmonument Levenslicht te zien in de Rozentuin van het Toon Hermans Huis aan de Paardestraat in Sittard.
Het monument maakt deel uit van een landelijk project van het Nationaal Comité 4 en 5 mei waaraan meer dan 150 Nederlandse gemeenten deelnemen. Zo staat Nederland gezamenlijk stil bij de verschrikkingen van de Holocaust.
Zowel in de Joodse herdenkingstraditie als in de Roma- en Sinti-cultuur zijn stenen belangrijk. Voor kunstenaar Daan Roosegaarde en zijn team was deze traditie een bron van inspiratie voor een kunstwerk. Met in totaal 104.000 lichtgevende stenen – gelijk aan het aantal slachtoffers uit Nederland – staat het kunstwerk symbool voor de impact van de Holocaust. De stenen zijn verdeeld over de verschillende gemeenten waar Joden, Roma en Sinti woonden, hun leven leefden; soms al generaties lang. De Holocaust heeft in Sittard-Geleen maar liefst tweehonderd slachtoffers gemaakt.
De onthulling van dit tijdelijke monument gebeurde als vanzelf met het invallen van de duisternis. Om de paar seconden lichten de stenen op om even later weer uit te doven. Een ademhaling in licht, waarmee het leven wordt gesymboliseerd dat nu in onze gemeente wordt gemist. Want in Auschwitz stierven grootouders, hun kinderen en hun kleinkinderen. Hun toekomst werd hen afgenomen.
Burgemeester Sjraar Cox benadrukte in zijn toespraak dat we elkaar moeten vasthouden en steunen en waakzaam moeten blijven voor herhaling. Het gaat bij deze herdenking niet zo zeer om de schuld van ‘de Duitser’, maar om het onderkennen van het gevaar dat het verspreiden van ongefundeerde ideeën en indrukken met zich mee kan brengen. Daarom is herdenken belangrijk, maar niet voldoende. “Bevrijden is een werkwoord”, vrijheid vereist onderhoud.
Tijdens de herdenking richtte verder ook stadsarchivaris Peer Boselie, mede namens de stichting Stolpersteine Sittard-Geleen het woord tot de aanwezigen. Raphaël Derhaag droeg het gedicht ‘In de verte klinken de laarzen’ voor en zijn klasgenoot van groep 8 van Basisschool Leyenbroek droeg het gedicht ‘Holocaust’ voor. De plechtigheid werd afgesloten met het door Tara Pijpers gezongen lied Avinu Malkeinu.
